برآورد جز حباب قيمت در بازار مسكن 17 شهر بزرگ ايران - رويكرد تصحيح خطا

Estimate the housing bubble in Iran with the Error Correction approach

طي دو دهه‌ي اخير تغييراتي در ساختار بازار مسكن ايران به وجود آمده كه مهم‌ترين آن رشد تقاضاي سفته‌بازي است كه مي‌تواند باعث شكل‌گيري حباب مسكن گردد. هدف اين پژوهش برآورد جز حباب مسكن در ايران در دو دهه‌ي اخير است. به اين منظور ابتدا قيمت بنيادي مسكن برآورد و سپس جز حباب از اختلاف بين قيمت بنيادي و واقعي مسكن به‌دست آمد. با توجه به وجود جيره‌بندي در بازار وام رهني ايران از معادله‌ي قيمت حقيقي مسكن با در نظر گرفتن عدم تعادل در بازار اعتبارات مسكن استفاده شد. زمان‌بر بودن فرآيند ساخت مسكن و علي‌الخصوص وجود حباب قيمتي باعث مي‌شود تا تعديل به سوي قيمت بنيادي به كندي صورت گرفته و وقفه‌ي متغيرها نقشي تعيين كننده داشته باشد. بنابراين از فرم پوياي معادله‌ي قيمت حقيقي مسكن استفاده شد. نتايج حاصل از تخمين فرم پوياي معادله‌ي قيمت حقيقي مسكن اشاره به وجود حباب در بازار مسكن ايران دارد. در واقع در طي سال‌هاي 88-1370 سه بار شاهد شكل‌گيري و شكست حباب قيمت در بازار مسكن ايران بوده‌ايم.

Over the past two decades, changes in the structure of the housing market, especially growth of speculation demand lead to the formation of the housing bubble. The objective of this article is to estimate the housing bubble in Iran. For this purpose, the fundamental house prices were estimated and the bubble is obtained as difference between the fundamental and actual house prices. Considering the rationing in the mortgage market of Iran, the equation of real house prices given the unequilibrium in the housing credit market was used. Housing bubble makes adjustments to slow and lag variables have a crucial role. So the dynamic form of real house prices equation was used. The results obtained from the estimation of real house prices equation point to the presence of bubble in the housing market of Iran. In fact, we have been observing the burst of housing bubble in the housing market of Iran in 1375, 1381 and 1386.