بررسي رابطه بين سرمايه فكري و عملكرد مالي شركت‌‏‏هاي پذيرفته‌‏‏شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating the Relationship between Intellectual Capital and Companiesʹʹ Financial Performance in Tehran Stock Exchange

سرمايه فكري مجموعه‌‏‏اي از دارايي‌‏‏هاي دانش‌محور است كه به يك سازمان اختصاص دارد و در زمره ويژگي‌‏‏هاي سازمان محسوب‌‏‏ مي‌شود و از طريق افزودن ارزش به ذي‌نفعان كليدي سازمان، به‌طور قابل ملاحظه‌اي به بهبود وضعيت رقابتي سازمان منجر‌‏‏ مي‌‏‏‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه بين سرمايه فكري و عملكرد شركت‌ها در ايران طي سال‌هاي 1382تا 1387 با استفاده از نرم‌افزار ليزرل LISREL)) بوده است. معيار‌‏‏هاي عملكرد شامل سود هر سهم، بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت سود خالص به كل دارايي‌ها، بازده سرمايه‌گذاري و بازده كل سهام عادي‌‏‏ است. يافته‌‏‏هاي اين پژوهش نشان‌‏‏ مي‌‏‏‌دهد كه بازده حقوق صاحبان سهام و بازده كل سهام عادي تنها با يكي از متغيرهاي سرمايه فكري يعني سرمايه ارتباطي، ارتباط مستقيم دارد. همچنين، بازده دارايي‌ها و سود هر سهم با دو متغير سرمايه فكري يعني سرمايه ارتباطي و سرمايه انساني ارتباط مستقيم دارد. به‌علاوه، بازده كل سرمايه‌گذاري، با هر سه متغير سرمايه فكري يعني سرمايه ارتباطي، سرمايه انساني و سرمايه ساختاري ارتباط مستقيم دارد.‌

Intellectual capital is a set of knowledge-based assets that belongs to an organization and adds value to key organizational stakeholders and this leads to a better competitive situation. The objective of this research is to investigate the relationship between intellectual capital and companiesʹ performance in Iran during 1382-1387 using LISREL software. Earnings per share, return on equity, net income to total assets ratio, return on investment, and aggregate stock return are defined as the company’s performance criteria. The results showed that there is a direct relationship between stockholders’ equity and ordinary stocks returns and only one of the variables of intellectual capital called customer capital. In addition, there is a direct relationship between return of assets and earning per share and customer capital and also human capital. Furthermore, investment total return has a direct relationship with customer, human and structural capitals.