برآورد اثرات سرمايه هاي انساني، فيزيكي و اجتماعي بر بهره وري كل عوامل توليد (مطالعه ي موردي كشور ايران)

Estimating the Effects of Human, Physical and Social Capitals on Total Factor Productivity (Case Study OF Iran)

مي‌توان توليد كل يك جامعه را حاصل انباشت و تعامل سه نوع سرمايه دانست: نخست سرمايه ي فيزيكي كه از طريق بهبود در كيفيت ابزار و ماشين آلات، بهره‌وري نيروي‌ كار را افزايش مي‌دهد و از اين طريق رفاه را بهبود مي‌بخشد، دوم سرمايه ي انساني كه به شكل مهارت ها، آموزش، تعليم و كارآموزي تحقق مي‌يابد و سوم، سرمايه ي اجتماعي كه با تسهيل، تسريع و كم هزينه ساختن مبادله‌هاي اقتصادي موجب افزايش بهره وري مي‌شود. بر اين اساس و با توجه به اهميت افزايش بهره وري در رشد و توسعه ي اقتصادي كشور، در مطالعه ي حاضر به بررسي تاثير متغيرهاي نرخ رشد سرمايه ي ثابت ناخالص به عنوان شاخص سرمايه ي فيزيكي، نرخ باسوادي (سواد و پوشش تحصيلي) به عنوان شاخص سرمايه ي انساني و شاخص ريسك بين-المللي كشور (ICRG) به عنوان شاخص سرمايه ي اجتماعي بر بهره وري كل عوامل توليد، با استفاده از روش ARDL و طي دوره ي زماني 1388-1371 پرداخته شده است. بر اساس نتايج به دست آمده از برآورد مدل، سرمايه ي فيزيكي تاثير معناداري بر بهره وري ندارد، اما سرمايه هاي انساني و اجتماعي، به‌عنوان عواملي مهم در افزايش بهره وري، هم در كوتاه مدت و هم در بلندمدت تاثير مثبت و معني-دار بر بهره وري دارند.

The production of a country can be achieved by accumulation and interaction of three kinds of capital. First, physical capital through improvements in quality of tools and machinery and increases in labor productivity and thereby improve welfare, Second, human capital that will be realized in the form of skills, education and training; and Third, social capital that facilitate, expedite and reduce the cost of economic exchange and thus increase the productivity. Thus, using ARDL model for the period of 1992-2009, this paper, examines the effect of variables: growth rate of gross fixed capital as an indicator of physical capital, the rate of literacy (literacy and education coverage) as an indicator of human capital and international risk index (ICRG) as an indicator of social capital on total factor productivity. Results show that physical capital has no significant effect on productivity, but human and social capitals have positive and significant effects on productivity both in short-run and long-run.