مقايسه خصوصيات ميكرومورفولوژيكي خاكهاي شور-سديمي و غيرشور- غيرسديمي اطراف درياچه اورميه

The Comparison of Micromorphological properties of Saline – Sodic and Nonsaline-Nonsodic Soils around the Urmia Lake

تصور انجام مطالعات دقیق تشكیل خاك بدون كمك میكروموفولوژی مشكل است. برخی فرآیندها در سطوح ماكرومورفولوژی به اندازه كافی واضح و گویا نیستند. میكرومورفولوژی مطمئن¬ترین روش برای تشخیص همه فرآیندهای پیچیده در خاك است. در این تحقیق به¬ منظور مقایسه خصوصیات میكرومورفیك خاك¬های شور-سدیمی و غیرشور- غیرسدیمی اراضی غرب دریاچه ارومیه، چهار خاكرخ (دو خاكرخ در اراضی شور-سدیمی و دو خاكرخ در اراضی غیرشور- غیرسدیمی) مورد بررسی قرار گرفتند. پس از تشریح و نمونه¬برداری خاكرخ¬ها طبق روش¬های استاندارد، تجزیه¬های فیزیكوشیمیایی انجام و مقاطع نازك از نمونه¬های دست¬نخورده و جهت¬دار تهیه شدند و با میكروسكوپ پلاریزان4 مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی مقاطع نازك5 نشان داد خاك¬های شور-سدیمی فاقد ریزساختمان بوده و منافذ آنها عمدتا از نوع ستاره¬ای است. منافذكانال و صفحه-ای نیز در خاك¬ها مشاهده شدند. در خاك¬های غیرشور-غیرسدیمی، خاك¬ها دارای ریزساختمان می¬باشند و منافذ آنها عمدتا از نوع حفرات آرایشی مركب بوده است و همچنین حفرات كانال، صفحه¬ای و ستاره¬ای نیز مشاهده شدند. بی-فابریك هردو خاك عمدتاً از نوع بلوری است. عوارض خاكساز خاك¬های شور-سدیمی عبارتند از: پوششهای رس ته¬نشستی، تجمعات نمك شامل پوشش¬ها و پرشدگی¬های نمك كه در داخل منافذ كانالی و ستاره¬ای مشاهده شدند ولی خاك¬های غیرشور- غیرسدیمی فاقد این عوارض بودند. پوشش¬های آلی نیز به صورت لكه¬هایی سیاه رنگ و در مواردی به صورت مخلوط با توده ریز خاك فقط در خاك‌های شور-سدیمی مشاهده شدند. تجمعات آهكی شامل انواع گرهك¬های تیپیك، پرشدگی¬ها، پوشش¬های آهكی و تجمعات اكسیدهای آهن و منگنز به صورت گرهك¬ها و پوشش¬ها در هر دو خاك شور-سدیمی و غیر شور- غیرسدیمی مشاهده گردیدند.

In order to comparision of the micromorphic properties of saline-sodic and nonsaline-nonsodic soils in the west of Urmia Lake, four soil profiles (2profile in saline-sodic soils and 2profiles in nonsaline-nonsodic soils) were investigated. These profiles were described and sampled using standard methods. soil samples were used for physico chemical analysis and undisturbed and oriented samples were used for thin section preparation. Thin sections were studied using polarizing microscope in PPL and XPL lights. Thin sections studies showed that saline-sodic soils are structure less (apedal), and their voids are mostly vughs and channel and as a result, their, nonsaline-nonsodic soils are pedal with compound packing voids, vughs and planar voids and as a result, The b.fabric in these to group of soils is crystallitic. In saline sodic soils pedofeatures are illuvial clay coatings, salt accumulations including coatings and infillings of halite in channel and vughs. These pedofeatures were not seen in nonsaline-nonsodic soils. Organic coatings were seen as black colored films on peds and in some cases mixed with groundmass of saline-sodic soils.Calcium carbonate accumulations as nodules and coatings and nodules and coatings of iron and Mn oxides were seen in both saline-sodic and nonsaline-nonsodic soils.