اثر تراكم بوته و سطوح مختلف آب، بر كارائي مصرف آب ذرت دانه¬اي رقم سينگل كراس 700

Effects of Irrigation Levels, Plant Densities and Planting Patterns on Water Use Efficiency Corn (KSC700(

به منظور ارزیابی اثرات كاربرد سطوح مختلف آب، تراكم بوته و آرایش كاشت بر عملكرد و كارائی مصرف آب ذرت دانه ای رقم سینگل كراس كرج700 (KSC700) با استفاده از سامانه آبیاری قطره‌ای زیر سطحی، طرحی با سه سطح آبیاری، سه تراكم بوته و دو آرایش كاشت طی دو سال در كرج اجراء شد. طرح آماری مورد استفاده، كرت¬های نواری خرد شده در قالب طرح بلوك¬های كامل تصادفی در سه تكرار بود. كرت¬های عمودی شامل سه تیمار آبیاری، 50 ، 75و 100 درصد تامین نیاز آبی و كرت¬های افقی شامل سه تراكم كاشت 65، 75 و 85 هزار بوته در هكتار و كرت¬های فرعی نیز شامل دو آرایش كاشت یك و دو ردیفه بود. نتایج نشان داد كه افزایش سطح آبیاری از 50 تا 100 درصد تامین نیاز آبی اثر مطلوبی بر عملكرد، ارتفاع گیاه، ارتفاع اولین بلال، قطر ساقه، قطر بلال، قطر چوب بلال، تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، وزن بیوماس، طول بلال، وزن دانه، تعداد برگ، قطر دانه، كارائی مصرف آب و وزن چوب بلال داشت كه در این مقاله نتایج عملكرد، كارائی مصرف آب و وزن بیوماس ارائه می شود. عملكرد دانه با افزایش میزان آب مصرفی، افزایش یافت و در سطح 1درصد اختلاف معنی¬داری مشاهده شد. سطح آبیاری100 و 50 درصد در سال¬های اول و دوم به ترتیب با میانگین عملكرد28/12، 65/3 و 89/12، 58/3 تن در هكتار بیشترین و كمترین عملكرد را به خود اختصاص دادند. كارائی مصرف آب كلیه تیمارهای آزمایش نشان داد، تیمارهائی كه در گروه سطح آبیاری 75 و100 درصد تامین نیاز آبی قرار دارند با حداكثر مقدار و تیمارهائی كه در گروه سطح آبیاری50 درصد تامین نیاز آبی قرار دارند حداقل مقدار كارائی مصرف آب را دارند. نتایج نشان داد كه ذرت گیاهی است نسبتاً حساس به تنش رطوبتی ودر شرایط عدم كمبود منابع آبی توصیه می شود كه 100 درصد نیاز ابی گیاه تامین و در شرایط كمبود منابع آبی با اعمال تنش ملایم حداقل 75 درصد نیاز آبی تامین گردد.

In order to evaluate the effects of different levels of irrigation, crop densities and cropping patterns on corn (KSC700 variety) water use efficiency using subsurface drip irrigation system, three field experiments were carried out in 2005 and 2006 in Karaj. Experimental design was split plot design based on randomized complete blocks with three replications. In the first experimental Field, main plots were Three irrigation levels: 50%, 75% and 100% ET and sub plots were three plant densities: 65000, 75000 and 85000 plant per hectare and sub-sub plots were two planting patterns: one and two row plants per bed. Results showed that increasing the levels of irrigation from 50% to 100% of the plant water requirement, has a significant effect on yield and yield components. Results obtained from two years experiment showed that irrigation levels of 50% and 100% ET had the minimum and maximum yield values of 3.65, 12.28 and 3.58, 12.89 ton per hectare in years of 2005 and 2006 respectfully. Calculation on water use efficiency showed that treatments located to 75% and 100% ET groups have maximum water use efficiency compared to 50% ET treatments. This means that corn is a plant which is highly sensitive to deficit irrigation. It is recommended in area where there is no limitation in water resources, application of 100% ET for maintaining crop water requirement is suggested. In area where water resources is limited, it is suggested to maintain only 75% of crop water requirement by using subsurface drip irrigation method for corn production.