بررسي رابطه سبك رهبري تحولي ـ تعاملي با ميزان كاربست مولفه‌هاي سازمان يادگيرنده در دبيرستان‌هاي شهر اصفهان

Relationship of transformational and Transactional leadership style with the Application of the learning organizations

هدف از پژوهش حاضر، بررسي همبستگي بين سبك رهبري (تحولي ـ تعاملي) مديران دبيرستان‌هاي شهر اصفهان با ميزان كاربست مولفه‌هاي سازمان‌هاي يادگيرنده قابليت‌هاي شخصي ـ الگوهاي ذهني ـ آرمان مشترك ـ يادگيري تيمي و تفكر سيستمي بود. روش پژوهش، توصيفي از نوع همبستگي و جامعه آماري شامل 310 نفر از مديران و 4808 نفر از دبيران دبيرستان‌هاي مناطق شش گانه شهر اصفهان در سال تحصيلي 85-1384 بود، كه با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي متناسب با حجم، 90 نفر از مديران و 120 نفر از دبيران انتخاب شدند. ابزار جمع آوري اطلاعات شامل پرسشنامه باس با 41 گويه و پرسشنامه محقق ساخته سازمان‌هاي يادگيرنده با 44 گويه بود كه ضريب پايايي با استفاده از آلفاي كرونباخ 96/0 براي پرسشنامه سازمان يادگيرنده و 94/0 براي پرسشنامه رهبري تحولي ـ تعاملي به دست آمد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد بين سبك رهبري (تحولي- تعاملي) با ميزان كاربست همه مولفه‌هاي سازمان يادگيرنده رابطه مثبتي وجود دارد و مولفه‌هاي سازمان يادگيرنده از نظر مديران در مدارس بيش ازسطح متوسط بوده است. بين سبك رهبري تحولي و سبك تحولي- تعاملي با قابليت‌هاي شخصي (در سطح معناداري 05/0 P)، رابطه معنادار وجود داشت و ساير مولفه‌ها (الگوهاي ذهني، آرمان مشترك، يادگيري تيمي، تفكر سيستمي) فقط با سبك رهبري تعاملي رابطه معناداري داشتند و سبك رهبري تحولي رابطه معنادار با اين مولفه‌ها نداشت. بين نظرات دبيران مرد و زن در خصوص سبك رهبري تحولي تفاوت معنادار وجود داشت (در سطح01/0 P) ولي بين نظرات مديران مرد و زن (درسطح05/0 P) در مورد مولفه‌هاي سازمان يادگيرنده تفاوت معنادار وجود نداشت. از نظر مدرك تحصيلي نيز بين نظرات دبيران در مورد سبك رهبري نيز از نظر دبيران ليسانس و فوق ليسانس (01/0 P) تفاوت معنادار وجود داشت. در حالي كه بين نظرات مديران در مورد مولفه‌هاي سازمان يادگيرنده با توجه به مدرك تحصيلي و سابقه خدمت (در سطح05/0 P) تفاوت معنادار وجود نداشت.

: The purpose of this research was to investigate the relationship between transformational and transactional leadership style among high school principals based on the learning organizations factors (personal matters, mental model, shared vision, team learning and system thinking). A randomly selected sample of 90 principals and 120 teachers from Isfahan participated in the study. The instruments included two questionnaires; one with 41 and the other with 44 items. The Cronbach alpha was 0.96 for the learning organization scale and 0.94 for transformational and transactional questionnaire. Results showed a positive relation between transformational and transactional leadership style with indices of learning organization. It was also found that in view of high school principals the elements of learning organization were above average. As far as the learning organization indices were concerned no difference was found between principals of different sexes, qualifications, and years of experience. Meanwhile, as for the leadership style a significant difference was found between teachers of different qualifications.