رابطه آموزش‌هاي كاردانش و فني و حرفه‌اي با اشتغال در استان آذربايجان شرقي

Relation of work-based and vocational education with employment

پژوهش حـاضر با هـدف بـررسي وضعيت اشتغـال فارغ‌التحصيلان آمـوزش‌هـاي فني و حرفه‌اي، كاردانش و نيز شناسايي عوامل احتمالي موثر بر اشتغال آنان، به سفارش سازمان آموزش و پرورش در استان آذربايجان شرقي انجام شد. براي بررسي توزيع ويژگي‌هـاي اشتغال جامعـه مورد مطـالعـه، نمونه‌اي به حجم 633 نفر از فارغ‌التحصـيلان (386 نفر از فني و حرفـه‌اي و 247 نفر از كـاردانش به جز دوره بزرگسالان)، به صورت نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند و داده‌هاي موردنياز با مراجعه مستقيم به آزمودني‌ها از طريق ابزار پرسشنامه به دست آمد؛ علاوه براين، از اسناد و مدارك رسمي براي مقايسه يافته‌ها با اطلاعات و آمارهاي رسمي موجود، استفاده شد. خلاصه يافته‌هاي پژوهش عبارت‌اند از: اين پژوهش نشان داد كه4/17 درصد از گروه نمونه فني و حرفه‌اي و 15 درصد از گروه نمونه كاردانش در مشاغل مرتبط با رشته تحصيلي اشتغال دارند و به طور كلي پسران بيشتر از دختران در مشاغل مرتبط با رشته تحصيلي اشتغال دارند. نتايج نشان داد كه نسبت اشتغال مرتبط با رشته تحصيلي در بخش دولتي (5/77 درصد) بيشتر از بخش خصوصي و ساير مشاغل (9/58 درصد) است و نسبت‌هاي اشتغال فارغ‌التحصيلان در مناطق مختلف استان يكسان نيست. بيشترين درصد اشتغال مرتبط با رشته تحصيلي، در ميان فارغ‌التحصيلان نواحي مركزي مشاهده مي‌شود. سرانجام نتيجه‌گيري شد كه بخشي از مشكلات اشتغال فارغ‌التحصيـلان فني و حرفه‌اي به محـدوديت‌هاي بازاركـار و قسمتي به چگونگي برنـامه‌هاي آموزشي مربوط مي‌شود. در اين پژوهش پيشنهاد شد كه مهـارت‌هاي داراي قابليت اشتغال (اعم از فكري و جسمي) با برنامه‌هاي فني و حرفه‌اي تلفيق شوند.

This study was carried out in East Azerbaijan province in Iran to survey the employment situation of the work-based and vocational education graduates and to explore the probable factors affecting their employment. Data were collected using a questionnaire administered to a stratified random sample of 633 individuals (386 from vocational and 247 from work-based courses).Findings showed that only 17.4 percent of vocational education graduates and 15 percent of work-based graduates were employed in positions related to their fields. The proportion of employment varied in different regions of the province. The maximum percentages of field-related employment belonged to the graduates of the central region. Finally, it was concluded that problems of employment were partially related to the limitations of labor market and also to the quality of educational program. It was suggested to integrate the employability skills with the career and technical programs.