روش‌شناسي حكمت سياسي اشراق

The methodology of the theosophical political wisdom

حكمت اشراق كه بر دو پايه ذوق و استدلال يعني تجربه عرفاني و تفكر منطقي استوار است، برهان صحيح و كشف صريح را ملاك شناخت حقايق قرار مي‌دهد. سهروردي كليد فهم اين حكمت را معرفت نفس مي‌داند و معرفت نفس را نيز مبتني بر معرفت حق تعالي و جهان هستي مي‌سازد؛ بر اين اساس نظام هستي‌شناسي خود را بر شناخت نورها استوار مي‌كند. وي با پذيرش چهار عالم جبروت، ملكوت، ملك و مثال، به تشريح ارتباط اين عوالم پرداخته و از اين رهگذر، در تبيين سلسله مراتب عرضي نظام هستي، جهان هستي را به دو بخش جهان نور و جهان ظلمت تقسيم مي‌كند و در مسير حركت انسان از مبدا به معاد، دستگاه فلسفي سياسي خود را ترسيم مي‌كند. مقاله حاضر در راستاي اين بحث به تبيين روش شناخت شهودي، جايگاه قوه شهود، قواعد دانش‌ساز در فلسفه سياسي شيخ اشراق و جايگاه علوم مدني در سياست مي‌پردازد.

Theosophical wisdom, which is based on taste and reasoning, i.e. mystical experience and logical thinking, considers true justification and plain discovery as the criterion for finding truths. Sohrevardi believes that the key for understanding this wisdom is the knowledge of the self and that knowledge of the self in based on the knowledge of the God and the world. Thus, understanding the world is based on knwledge of Lights. Accepting the existence of four world i.e. Jabaroot, Malakoot, Molk, Methal, Sohrevardi explains the relationship among them and in this way classifies the world into the World of Lights and the World of Darkness and depicts his philosophical system to show the course of the movement of man from the origin to the hereafter. The present paper tries to explain the method of intuitive knowledge, the status of the intuitive power, the knowledge-making rules in Sohrevardiʹs political philosophy, and the status of civil sciences in politics.