پراكندگي و تعيين فون كنه هاي سخت و نرم شهرستان خرم آباد، استان لرستان در سال 91-1390

The identification of genus, species and distribution of hard and soft ticks collected from Khorramabad district, Lorestan province, Iran

مقدمه: كنه ها انواع عوامل بيماريزا از قبيل آربوويروس ها، باكتري ها و انگل ها را به انسان و حيوانات انتقال مي دهند. اهميت آنها به عنوان ناقل ويروس تب خونريزي دهنده كريمه كنگو به انسان، به اثبات رسيده است. لذا شناسايي فون كنه ها در يك منطقه، در پايش برنامه هاي كنترل آن ها و در نتيجه پيشگيري از بيماريها بسيار حايز اهميت مي باشد. بحث و نتيجه گيري: در اين بررسي چهار جنس و شش گونه از كنه هاي ايگزوديده از دامها جدا گرديد. با توجه به اهميت اين گونه ها در انتقال بيماري ها به انسان، مسيولين بهداشتي و سازمان هاي ذيربط بايد اقدامات بهداشتي مناسب جهت كنترل و مبارزه با اين انگل هاي خارجي را به عمل آورند. يافته ها: از 800 دام مورد بررسي تعداد 3156 عدد كنه سخت جدا گرديد از كل كنه هاي صيد شده تعداد 2319 كنه (73%) در گوسفندان، 823 عدد (26%) در بزها و 14 كنه (1%) در گاوها صيد شدند. از نظر تنوع كنه هاي صيد شده تعداد چهار جنس هيالوما، درماسنتور، همافيزاليس و ريپي سفالوس از دام ها جدا گرديد. از جنس هيالوما سه گونه (هيالوما آناتوليكوم، هيالوما آسياتيكوم و هيالوما مارژيناتوم)، از جنس درماسنتور گونه مارژيناتوس، از جنس همافيزاليس گونه سولكاتا و از جنس ريپي سفالوس گونه سنگووينوس شناسايي گرديدند. مواد و روش ها: دام ها و كنه هاي روستاهاي شهرستان خرم آباد جمعيت مورد مطالعه ما را شامل مي شدند. از 40 روستا كنه ها از دام هاي اهلي جدا شدند و با استفاده از كليدهاي تشخيصي معتبر مانند كليد تشخيصي كنه هاي سخت روسيه و ساير كليدهاي موجود اقدام به تشخيص نمونه ها در سطح جنس و گونه گرديد.

Background : Hard ticks ( Ixodidae family) transmit Arboviruses, bacteria and parasites to human and animals. One of the most important viruses that ticks transmit from animals to human is Crimean-Congo haemorhagic fever virus, the fact that its importance has been proved. So the study of fauna of ticks in the area, for the control and prevention of the mentioned disease, is of great importance Materials and Methods: Ticks were collected from bodies of sheep, goats and cows in 40 villages of Khorramabad district and using Russian hard ticks species identification and other keys, their species were identified. Results: Eight hundred livestocks were examined and 3156 ticks were collected from their bodies, of which 2319 ticks (73%) collected from sheep, 823 (26%) from goats and 14 (1%)from cows. Among them 4 genus including Hyaloma, Dermacentor, Haemaphysalis and Rypicephalus were identified. Three species of genus Hyaloma (Hyaloma anatolicum, H.asiaticum, and H.marginatum), one species of genus Dermacentor (Dermacentor marginatus), one species of Genus Haemaphysalis( Haemaphysalis sulcata), one species of genus Rypicephalus (Rypicephalus sanguineous) were identified. The dominant species was Rypicephalus sanguineous. Argas persicus was identified as only soft tick in the area that were collected from fowl bodies. Conclusion: In this study four genus and six species of hard ticks (Ixodidae family) were collected from livestocks and only one species was collected from fowls. Due to importance of ticks as vectors of diseases to humans, control of these external parasites and campaign against them are important tools in prevention of vector – borne diseases.