تاثيرات ادراك‌شده زمينه‌ساز اعتياد (خانوادگي، دلبستگي، اعتقادي) در نوجوانان پسر

Perceived Effects of Predisposing Male Adolescents to Addiction (Family, Attachment, Belief)

هدف پژوهش حاضر بررسي تاثيرات ادراك‌شده زمينه‌ساز اعتياد در نوجوانان پسر بود. جامعه آماري پسران نوجوان معتاد كانون اصلاح و تربيت تهران و دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي پسرانه منطقه دو تهران در سال 1391 بودند. نمونه پژوهش، 33 نفر از نوجوانان معتاد كانون اصلاح و تربيت بودند كه با نمونه‌گيري تصادفي هدفمند و 33 نفر از دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي پسرانه بودند كه با نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. نوع پژوهش، كيفي بود. داده‌ها با پرسشنامه باز پاسخ و مصاحبه نيمه‌ساختاريافته جمع‌آوري و به شيوه تحليل محتوا بررسي شدند. از روش‌هاي آمار توصيفي و جدول فراواني استفاده و براي بررسي تفاوت بين گروهها از آزمون خي‌دو استفاده شد. نمونه معتاد در سه فاكتور خانوادگي، دلبستگي و اعتقادي نسبت به دانش‌آموزان آسيب بيشتري داشتند. نتايج خي‌دو نشان داد كه بين گروهها در شاخص‌هاي تحصيلات والدين، سن والدين، شغل والدين، داشتن منزل مسكوني، وضعيت زندگي والدين، تعداد همشيره‌ها، اختلاف والدين، عدم حمايت والدين، محروميت هيجاني از طرف خانواده، احساس شكست و محروميت و توجه به ارزش‌هاي اجتماعي و مذهبي تفاوت معني‌داري وجود داشت (001/0 > P). از نظر احساس حقير و بي‌ارزش بودن در ميان اعضاي خانواده تفاوت بين دو گروه معني‌دار نشد (005/0 < P). يافته‌ها داراي اشاره‌هاي ضمني مهمي براي پيشگيري و درمان نوجوانان مستعد اعتياد مي‌باشند.

The aim of this study was to examine if perceived effects can predispose male adolescents to addiction. The population included addicted male adolescents in Tehran Reformatory and male high school students from District the two in Tehran in 2012. The sample was 33 of addicted male adolescents from Reformatory Who were selected via purposeful random sampling, and 33 students of male high school students which were chosen by cluster sampling. The research type was qualitative. Data were collected by an open-ended questionnaire, a semi-structured interview. Data were analyzed using content analysis. Descriptive statistical analyses and frequency tables were used. The Chi square test was used to examine the differences between groups. The addicted sample in the three factors of family, attachment and belief had more pathology than students. Chi square findings revealed a significant difference between the two groups regarding indices of their parents education, age, job, life status, number of siblings, conflict of parents, emotional deprivation, feelings of deprivation and failure, childhood deprivation, and attention to social and religious values (P < 0.001). There was no a significant difference regarding the feeling of being inferior or worthless among family members (P > 0.005). The findings have important implications concerning prevention and therapy for adolescents disposed to addiction.