اثر سديم نيتروپروسايد (SNP) بر برخي ويژگي‌هاي بيوشيميايي گياهچه‌هاي جو در تنش شوري

Effect of sodium nitroprusside (SNP) on some biochemical characteristics of barley seedlings under salinity stress

با هدف بررسي نقش سديم نيتروپروسايد در كاهش تنش اكسيداتيو ناشي از تنش شوري در گياهچه‌هاي جو، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در آزمايشگاه زراعت دانشكده علوم كشاورزي دانشگاه گيلان انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل 2 سطح 1/0 و 2/0 ميلي‌مول سديم نيتروپروسايد (SNP) به‌عنوان دهنده نيتريك‌اكسايد (NO) و آب مقطر به‌عنوان شاهد و 2 سطح شوري (صفر و 300 ميلي‌مول نمك كلريد‌سديم) بودند. در روز هفتم پس از اعمال تيمارها، فعاليت آنزيم‌هاي سوپر‌اكسيد‌ديسموتاز (SOD)، پراكسيداز (POD)، كاتالاز (CAT)، آسكوربات پراكسيداز (APX) و پلي‌فنل‌اكسيداز (PPO)، پراكسيده‌شدن ليپيدها و اكسيداسيون پروتيين‌هاي برگ‌ها اندازه‌گيري شد. نتايج آزمايش نشان داد كه در تيمار 1/0 ميلي‌مول SNP و در شرايط شور، آنزيم‌هاي POD و CAT به‌ترتيب با 07/7 و 6/17 ميكرومول بر گرم بافت تازه در دقيقه بيش‌ترين فعاليت را داشته‌اند. اثر تنش شوري بر فعاليت آنزيم APX معني‌دار نبود با اين‌حال، بيش‌ترين فعاليت دو آنزيم SOD و APX، در تيمار 1/0 ميلي‌مول SNP به‌دست آمد. همچنين، NO تاثير معني‌داري بر فعاليت آنزيم PPO نداشت. علاوه‌بر ‌اين، استفاده از NO خارجي به‌عنوان يك آنتي‌اكسيدان، پراكسيده شدن ليپيدهاي غشا را كاهش داد و سبب تاخير در تجزيه پروتيين‌ها شد. در ‌كل، به‌نظر مي‌رسد كه غلظت 1/0 ميلي‌مولار نيتريك‌اكسايد، بهترين غلظت براي گياهچه‌هاي جو در شوري شديد است كه مي‌تواند با تاثير بر سيستم دفاعي آنتي‌اكسيداني گياه، سبب كاهش اثرات نامطلوب تنش و افزايش احتمالي تحمل گياهچه‌‌ها در شرايط شور شود.

To find the effect of sodium nitroprusside (SNP) in reducing oxidative damage induced by salinity stress in barley seedlings, a CRD based factorial experiment with three replications was conducted in agronomy laboratory of the faculty of agricultural sciences, university of Guilan, in 2012. The experimental design consisted of two SNP levels (0.1 and 0.2 mM SNP; as nitric oxide (NO) donor) and two amount of NaCl (0 as control and 300 mM NaCl). Seven days after the onset of the experiment, Superoxide dismutase (SOD), peroxidase (POD), catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX) and polyphenol oxidase (PPO) activities, lipid peroxidation (MDA) and oxidation of proteins content in leaves were measured. Results revealed that the highest POD (7.07 ?M g-1 FW. Min.) and CAT (17.6 ?M g-1 FW. Min.) activity was related to the treatment SNP0.1 in saline condition. No significant effect of salinity stress was seen on APX enzyme activity; however, highest of the SOD and APX activity was attained in SNP0.1. No significant effect of NO treatment was seen on PPO enzyme. Exogenous NO, as an antioxidant, also reduced peroxidation of membrane lipids (MDA) and delayed the oxidation of proteins. Overall, it seems that the concentration of 0.1 mM NO is the best concentration for barley seedlings under saline conditions which could increase resistance seedlings through the reduction salinity stress adverse effects by influence on the plant antioxidant defense system.