دو ويژگي برجسته سبكي تاريخ الوزراي ابوالرّجا قمي

Two Outstanding features of historical style of Al Vozara Ghomi

تاريخ الوزراي ابوالرّجا قمي، بيشك از كتابهاي گرانسنگ ادب فارسي است كه موضوعش شرح احوال برخي وزيران سلجوقي است و يك اثر تاريخي محسوب ميشود؛ امّا از حيث زبان و بيان، صبغه‌اي كاملاً ادبي دارد و در نوع خود بيمانند است. دو مورد از ويژگيهاي هنرمندانه و عمده اين كتاب، بهره گيري خلّاقانه مولّف از امثال و حكم مشترك در ادب فارسي و تازي و نيز اشارات ارزنده باورهاي پيشينيان پيرامون جانوران است. بسامد اين دو ويژگي در كتاب تاريخ الوزرا نوعي خروج از نُرم (norm) و هنجار است كه سبب تمايز سبكي آن از ديگر متون منثور قدما گرديده‌است. بنابر اين، سبك متمايز كتاب با آثار قدما در اين دو ويژگي و شيوه پربسامد بيان موضوع، نگارندگان را بر آن داشت؛ تا اين دو ويژگي سبكي را در اين كتاب ادبي-تاريخي بي بديل در نوع خود، ولي كمتر شناخته شده در تاريخ ادب فارسي و گستره مباحث سبك شناسي بررسي و تحليل كرده و نشان دهند كه اين دو ويژگي پربسامد چگونه كتاب را به لحاظ سبك ادبي- فكري در نوع خود بي همتا ساخته‌است. اگرچه اين دو شيوه در كتب ادبي پيشين ديده ميشود؛ امّا در كتاب تاريخ الوزرا چنان بسامدي دارند كه ويژگي سبكي محسوب ميشوند و شواهد متن نشان ميدهد كه مولف هنرمندانه و آگاهانه و با رعايت منطق ارگانيك شيوه بيان موضوع و توجه به التذاذ هنري در بافت متن تاريخ‌الوزرا از اين دو ويژگي سبكي پربسامد بهره گرفته‌است

The history of Al Vozaray Abol Raja Ghomi is one of the literary well known books which concerns with autobiography of Saljooghian ministers, it is a historical work, but the language is absolutely literary. Two artistic features of book are creative use of Amsal va Hekam translation in Persian and Hokm Adab Tazi as well as frequent references to the ancestor’s beliefs in animals. The results of these two books are out of norm and out of ancestor writers, therefore this work is different to other prose works in style. Hence the well-known style of book is literary-historical in Persian literary history as well as stylistic. It was shown that this theme is mostly intellectual used style. Whereas these two issues are seen in the previous literary books, but it has taken the style qualities in the history book of Al Vozara. The examples show that the author has used organic principles, aesthesis’ in the context of Al Vozara which carries these two well-known style.