بررسي انار در اساطير و بازتاب آن در ادب فارسي

Pomegranate in the myths and its reflection in Persian literature

بشر از قديم الايّام، از همان زمان كه به هستي خود و نيازهايش پي برد و درصدد رفع آنها برآمد و متوجه دنياي پيرامونش شد با مفاهيم گل و گياه و درخت آشنا گرديد. چنانكه از تفاسير اسلامي برمي آيد آدم و حوا در پي وسوسه شيطان و نافرماني از خدا و خوردن دانه گندم يا سيب از بهشت رانده ميشوند. اين بارزترين نمونه ارتباط آدمي با گياه است و به دنبال آن آگاه از بي ستري و پناه بردن به نخستين پوشش يعني برگهاي درخت انجير، بر طبق روايات معتبر. گويي آدمي با بيرون شدن از بهشت جهالت بسوي معرفت تدريجي گاه بر ميدارد و در اين مسير متوجه گياهان و جانوران از منظري ژرفتر ميشود. گلها و گياهان از خاك برمي آيند و به خاك بر ميگردند شايد همين هم ذات پنداري سبب شده باشد كه او گياهان را همچون خود داراي قدرتي خاص دانسته و بخاطر ويژگيها و خواص عجيب آنها، آنان را شايسته تقدس نيز بداند. در اين مقاله «انار» از ديدگاه اساطير و باورهاي عاميانه بررسي شده و بازتاب آن در آيينها و فرهنگ ايران زمين تبيين ميگردد، سپس جايگاه و كاربرد آن در پهنه ادب فارسي مورد مداقه قرار ميگيرد. همانگونه كه در متن مقاله به تفصيل بيان شده است انار جايگاه خاصي در ادب فارسي دارد و در فرهنگهاي مختلف، نماد فراواني، بركت و جاودانگي است و شايد همين امر يكي از دلايل تقدس آن باشد چراكه بيمرگي از آرزوهاي ديرين بشر است

Since old time, when human being got familiar with his existence and needs tried to meet his needs and gained knowledge on his surrounding and recognized the concepts of plant, flower and tree. According to the Islamic interpretations, Adam and Eve were driven from the heaven after temptation of the Satan and disobedience of the God and eating the wheat grain or apple. This is outstanding example of the relationship between the man and plant and then awareness on their nakedness and taking refuge in the first covering, the leaves of fig tree as mentioned in the authentic narratives. Perhaps, the man takes step toward gradual knowledge by throwing away from ignorance heaven and in this quest; he gets familiar with the plants and animals in depth. The plants and flowers grow from the soil and return to it and likely, this identification has led him to offer the plants the specific power and recognize them influential in his life and because of these characteristics and strange properties knows them deserving to holiness. In this article, “pomegranate” is investigated from the perspective of myths and folk beliefs in order to explain its reflection in Iran customs and culture and then its place and application in the Persian literature. As it has been explained in detail in this article, pomegranate has a specific place in Persian literature and it is symbol of affluence, abundance and eternality in different cultures and perhaps, this is one of the reasons for holiness of the pomegranate; since eternality is the oldest wishes of mankind.