اثرات تنش شوري و كم آبياري بر شاخص كارايي مصرف آب دو رقم كلزا

Effects of salinity and deficit irrigation on water use efficiency of two cultivars of Canola

كميت و كيفيت آب عاملهاي بسيار مهمي در توزيع گونه هاي گياهي در سطح زمين مي باشند. توان آبي كشور بيانگر محدوديت شديد منابع آبي است. از طرف ديگر، افزايش توليد نيز عمدتاً در گرو توسعه ي كشتزارهاي آبيانه مي باشد، در نتيجه، بايستي آب با كيفيت پايين را به عنوان يك منبع آب آبياري به شماره آورده و در برنامه ي آينده ي توسعه ي كشتزارهاي آبيانه با اعمال روشهاي مديريتي صحيح جهت تداوم پايداري كشاورزي، و نيل به عملكرد معقول آن را، مورد توجه جدي قرار داد. اين تحقيق در مزرعه اي در فاصله 25 كيلومتري از مركز شهر مشهد، در دو سال زراعي 91-1390 و 92-1392 اجرا گرديد. طرح آزمايشي مورد نظر به صورت كرتهاي دوبار خرده شده در قالب بلوكهاي كامل تصادفي بود كه در آن چهار عامل مقدار شوري آب آبياري (در چهار سطح 5/0، 5، 8 و 11 دسي زيمنس بر متر) به عنوان كرتهاي اصلي، چهار سطح آبياري به عنوان عامل فرعي (تامين 125، 100، 80 و 50 درصد نياز آبي) و دو رقم كلزا (هايولا 401 و آرجي اس 003) به عنوان عامل فرعي فرعي بودند كه در سه تكرار اجرا گرديد. نتايج نشان دادند كه در كليه ي سطوح تيمارهاي مختلف، كارايي مصرف آب براي رقم هايولا بيشتر از رقم آرجي اس مي باشد، كه نشان مي دهد كه در شرايط محدوديت آب و شوري آب آبياري با اعمال مديريت در آبياري ارقام كلزا، رقم هايولا، با توجه به WUE بيشتر از الويت بالاتري براي كشت در منطقه ي مورد مطالعه برخوردار است. بطور كلي، افزايش شوري براي هر دو رقم كلزا باعث كاهش نسبي كارايي مصرف آب شده است. با افزايش ميزان مصرف آب رقم هايولا تا حدود cm 40 مقدار WUE با شيب نسبتا تندي افزايش يافته و به ميزان (mm-1. Kg.ha-1) 4/5 مي رسد. با افزايش ميزان آب مصرفي بيشتر از cm 40 نه تنها مقدار WUE افزايش نمي يابد، بلكه با شيب ملايمتري شروع به كاهش مي كند. جهت ثابت نگهداشتن عملكرد با افزايش شوري آب آبياري، مي بايست عمق آبياري افزايش يابد، اما در اين قسمت به اين نتيجه رسيديم كه افزايش عمق آب آبياري تا حدي باعث افزايش كارايي مصرف آب گرديده و از آن پس از نظر اقتصادي مقرون به صرفه نخواهد بود. البته در شوريهاي خيلي زياد افزايش آبياري باعث فزوني گرفتن جزيي در كارايي مصرف آب مي شود. بنابراين، ملاحظه مي گردد كه مي توان از آبهاي زير زميني شور منطقه به نحوي مطلوب براي كشت استفاده مفيد برده، و آب شور صرفه جويي شده را در مناطق ديگر به كار گرفت. البته جامعيت و فراگيري آن مختص شرايط مشابه اقليمي منطقه ي مورد مطالعه مي باشد.

Quantity and water quality is an essential factor in the distribution of plant are species on the Earthʹs surface. water potential of the country represent a severe limitation of water resources, on the other hand increased production mainly depends on the development of the irrigated land is, resulting in a lower quality of water should be considered as a source of irrigation water and irrigated land in future development plans managerial approach to correct for the continuation of agricultural sustainability and achieving reasonable performance, should be seriously considered. The experimental design was a split-split plot randomized complete block in which at least four different levels of salinity (at levels 0/5, 5, 8 and 11 dS/m) as the main plots, four irrigation as sub (supply 125, 100, 80 and 50% water requirement) and two cultivars of canola (Hyola401 and RGS003) as the sub-sub plots in three replications. The results showed that at all levels of the different treatments, WUE for Hayola, is higher than the RGS, that The results generally show that under limited water conditions and water salinity by using management in irrigation for cultivar of Canola, Hayola due to higher WUE for cultivation in the study area has a higher priority. The overall increase in salinity for the two varieties of rapeseed decreased water use efficiency is relative. With the increase in water consumption compared to about 40 cm Hayola relatively sharp gradient increased the WUE rate as 5/4 (mm-1. Kg.ha-1) it increased the amount of water consumed by cm 40 nor more than WUE will not increase but only a gentle slope- Terry will start to decrease. The salinity of water depth increases but should maintain yield in this segment reached the conclusion that the increase in water depth of irrigation water use efficiency is slightly increased and then economical cost-effective It was not. However, too much salt causes a slight increase in irrigation water use efficiency is. It is observed that the optimal manner of salty groundwater can be used for land use and the amount of salt water savings in other areas used. Dynamics of learning and recall the specific climatic conditions similar to the study area is.