بررسي فقهي و حقوقي اجراي اجباري عين تعهد در حقوق ايران

Judicial and Lawful Study of Timely Obligation Enforcement in Iranʹʹs Law

در حقوق قراردادها مهمترين مساله اجراي بموقع تعهدات قراردادي است بطوريكه قواعد زيادي در زمينه نقض قرارداد وضع شده است در حقوق ايران بنابر نظر مشهور ساز و كار نظريه اجراي اجباري عين تعهد حاكم مي باشد كه اجراي آن گاه مشكلات و بي عدالتي هايي را بدنبال دارد كه آن را از كارايي لازم بي-بهره مي سازد حال با عنايت به اينكه اين اصل استثنايات زيادي از جمله خيار تاخير ثمن، تخلف از شروط ضمن عقد، خيار تفليس، اجاره و مزارعه و ... را به خود ديده است آيا مي توان در صورت نقض تعهد قراردادي اين حق را براي طرف ديگر قايل بود كه در انتخاب حق فسخ و اجراي عين تعهد مختار باشد؟ بنظر مي رسد كه با تمسك به منابع فقهي و قانون مدني و در راستاي هماهنگي با حقوق كشورهاي توسعه يافته و نظام حقوق تجارت بين المللي مي توان پايگاه اين حق انتخاب را تحصيل و تقويت نمود.

In contracts law, the most important issue is the timely enforcement of contractual obligations whereas the violation of the contracts meets numerous punitive regulations. In Iranʹs law, the theory of specific performance is enforced that sometimes causes cases of injustice depriving it from its utmost efficiency. Regarding many exceptions to this rule including option of delayed payment of the price, violation of the terms of the contract, rent and farm leasing, one can inquire whether it is possible to grant the right of termination and specific performance to the other party in case the contract is violated. It appears that by resorting to the religious and civil law and in line with international trade legal system, the basis of this right could be established and strengthened.