تجزيه چندگانه نابرابري درآمد در ايران با رويكردي به ضريب جيني تعميم‌يافته

Multi-Decomposition of Income Inequality in Iran: Generalized Gini Coefficient Approach

تجزيه ضريب جيني به‌صورت همزمان به منابع درآمدي خانوار و زيرگروه‌هاي جمعيتي مي‌تواند نابرابري ناشي از هر منبع درآمدي درون هر يك از زيرگروه‌هاي جمعيتي و همچنين بين آنها را اندازه‌‌گيري نمايد. بنابراين، با تجزيه چندگانه ضريب جيني مي‌توان به سهم هر منبع از نابرابري درون/بين گروهي آگاهي يافت و تصميمات مناسب‌تر را براي كاهش نابرابري اتخاذ نمود. در اين جهت با استفاده از آمارهاي هزينه و درآمد خانوار سال 1389، درآمدهاي خانوار را به 12 منبع درآمدي و گروه‌هاي جمعيتي را به دو گروه فقير و غيرفقير تقسيم‌‌ مي‌كنيم تا بتوانيم سهم نابرابري هر منبع، هر گروه و هر منبع/گروه از نابرابري كل دو بخش شهري و روستايي ايران را به‌دست آوريم. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در بخش شهري درآمدهاي متفرقه (پولي) در كنار دستمزد و حقوق بگيري بخش دولتي (پولي) بيشترين سهم را در نابرابري درآمد دارند كه آن به‌صورت قابل توجهي از نابرابري درون گروه غيرفقير ناشي شده و در بخش روستايي درآمد از مشاغل آزاد كشاورزي (پولي) بيشترين سهم را از نابرابري درآمد دارد كه آن نيز به ميزان زيادي از نابرابري درون گروه غيرفقير به‌دست آمده است.

In this study we propose that simultaneous decomposition of Gini coefficient into household income sources and population subgroups may measure the inequality due to income sources within and between subgroups. Therefore, using multi-decomposition of Gini coefficient, we can identify the shares of inequality sources within / between population groups and make more informed decisions to reduce inequality. For this purpose, we divide household income sources into 12 categories, and divide population groups into poor and non-poor using household expenditure and income data in 1389 (2011). We also consider the share of various sources and groups in both rural and urban areas. The results show that in the urban areas, miscellaneous incomes (in money term) besides wage and salary of the public sector (in money term) have the largest share in the income inequality, which originates from inequality within the non-poor subgroup. In contrast, in rural areas, income from agricultural self-employment (in money term), have the largest share of income inequality that stems widely from inequality within the non-poor sub-group.