چهار موج جنبش هاي اسلامي: تحليل پديده خلا تكنيك

Four Waves of Islamic Movements: An Analysis of Lack of Techniques

پس از آنكه كشورهاي اسلامي از نظام‌هاي امپراطوري به دولت ملي تغيير شكل دادند مجموعه‌اي از جنبش‌هاي اسلام‌گرا شكل گرفته است. اين جنبش‌ها توسط متفكران و سياست‌مداراني ايجاد شده‌اند كه قصد داشته‌اند با تغيير سياست داخلي و خارجي وضعيت مسلمانان را بهبود بخشند. با نگاهي تاريخي به جنبش‌هاي اسلامي مي‌توان آنها را در قالب چهار موج مورد بررسي قرار داد. نكته قابل توجه اين است كه اين چهار موج جنبش اسلامي با شور، انديشه‌هاي همبسته و ايمان و عصبيت فعاليت سياسي و اجتماعي را آغاز مي‌كنند اما در ادامه بهار جنبش آنها، تبديل به خزاني ياس‌آور مي‌شود. اين مقاله با تاكيد بر چهار موج اصلاحي، انتقادي، راديكال و مدني در صدساله اخير جنبش‌هاي اسلامي، با استفاده از روش‌شناسي انديشه، شرايط داخلي، شرايط خارجي، استراتژي، سياست‌گذاري را مي‌سنجد، تا به اين نتيجه برسد كه اغلب اين موج‌ها از بهار به‌سمت خزان حركت كرده‌اند و اغلب در رويارويي با زمينه سخت سياست داخلي و خارجي به علت نداشتن برنامه مشخص شكست خورده‌اند.

Many Islamic movements have been formed after the transformation of Islamic countries from imperial system into nation-states. These movements have been established by thinkers and politicians intending to improve the situation of Muslims by changing domestic and foreign policies. With a historical glance to Islamic movements, they can be studied in the form of four waves. It is worth noting that these four waves of Islamic movements began their political and social activities with much enthusiasm, coherent thought and strong faith, but they gradually lose their initial vitality. With an emphasis on four reforming, critical, radical and civil waves of Islamic movements during the last century, this article tries to assess domestic and foreign conditions, strategies and policy-makings by using an intellectual methodology to conclude that the most of these waves have proceeded from spring to fall and they most often failed in encountering hard situations brought about by internal and foreign forces due to the lack of a clear program.