تاثير آموزش تغذيه در دوران بلوغ، بر آگاهي و عملكرد تغذيه‌اي دانش‌آموزان دختر مقطع راهنمايي شهر بيرجند

Effect of nutrition education during puberty on nutritional knowledge and behavior of secondary School female students in Birjand in 2012

زمينه و هدف: جهش رشد در دوره نوجواني و به‌ويژه وقوع قاعدگي در دختران، سبب افزايش نيازهاي تغذيه‌اي اين سنين مي‌شود. مطالعه حاضر، با هدف تعيين تاثير آموزش تغذيه بر آگاهي و عملكرد تغذيه‌اي دانش‌آموزان مقطع راهنمايي شهرستان بيرجند انجام شده است. روش تحقيق: در اين مطالعه نيمه‌تجربي، 120 نفر از دانش‌آموزان پايه دوم راهنمايي شهر بيرجند در سال 1391، به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي دومرحله‌اي انتخاب شدند و به‌صورت تصادفي، در دو گروه مداخله و كنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسشنامه‌اي بود كه قبل و يك‌ ماه بعد از مداخله آموزشي (به‌روش سخنراني و پرسش و پاسخ) توسط دانش‌آموزان تكميل شد. داده‌ها پس از ورود به نرم‌افزارSPSS (ويرايش 16)، با استفاده از آزمون‌هاي كاي‌دو، تي‌مستقل، تي‌زوجي و Anova، در سطح معني‌داري 05/0 تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين نمره آگاهي گروه مداخله، پس از آموزش، از 57/4±35/21 به4/4±66/26 افزايش يافت (001/0 > P) و نمره عملكرد آنها از 84/1±39/7 به 86/1±31/8 افزايش يافت (04/0P < )؛ همچنين بين تغييرات ميانگين نمره آگاهي بين گروه‌هاي مداخله و كنترل پس از آموزش تفاوت معني‌داري مشاهده شد (05/0P < )، اما بين اختلاف ميانگين نمره عملكرد دو گروه، تفاوت معني‌داري وجود نداشت. نتيجه‌گيري: آموزش به‌شيوه سخنراني و پرسش و پاسخ، مي‌تواند موجب افزايش قابل توجه آگاهي و تاحدودي بهبود عملكرد تغذيه‌اي نوجوانان گردد؛ اگر چه براي ارتقاي رفتارهاي تغذيه‌اي، استفاده از روش‌‌هاي موثّرتري توصيه مي‌گردد.

Background and Aim: Growth spurt during adolescence, particularly the occurrence of menstruation in girls, increases their nutritional needs. The present study aimed at determining the effect of nutrition education on nutritional knowledge and Behavior of secondary school female students in the city of Birjand. Materials and Methods: In this quasi-experimental study, 120 second grade secondary students in Birjand in 2012 were selected through two-stage cluster sampling method and were randomly divided into intervention and control groups. Data collection tool was a questionnaire which was completed by the students both before and one month after intervention. The obtained data was analyzed by means of descriptive and analytical statistics including chi-square, independent and paired t-tests, and ANOVA at the significant level of 0.05 using SPSS software (V: 16). Results: Mean scores of nutritional knowledge in the intervention group after education increased from 21.35±4.57 to 26.66±4.4 (P > 0.001) and their mean performance increased from 1.84±7.39 to 1.86±8.31 (P < 0.04). A significant difference in mean scores of knowledge between the control group and the intervention group was observed (P < 0.05). However, performance mean difference between the two groups was not significant. Conclusion: Education through lecture and asking/answering questions can significantly increase adolescents’ awareness and to some extent, their nutritional performance, although more effective methods are advised to promote the situation.