تعيين گونه انگل‌هاي عامل ليشمانيازيس جلدي با روش مولكولي، در شهرستان مشهد

Molecular identification of Leishmania species causing cutaneous leishmaniasis in Mashhad, Iran

زمينه و هدف: ليشمانيازيس جلدي، يكي از بيماري‌هاي آندميك واجد اهميّت بهداشتي در ايران است. تشخيص گونه‌هاي ليشمانيا در هر منطقه، براي كنترل بيماري ضروري است. با توجه به تشابه مورفولوژيك انگل‌هاي عامل ليشمانيا، لازم است از روش‌هاي حساس از جمله واكنش زنجيره‌اي پليمراز (PCR)، براي تعيين گونه‌هاي اين انگل‌ استفاده گردد. مطالعه حاضر، به‌منظور تعيين گونه‌هاي انگل ليشمانيا به روش ملكولي، در شهرستان مشهد انجام گرفت. روش تحقيق: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، ابتدا از ضايعات جلدي 100 بيمار مبتلا به سالك مراجعه‌كننده به سه آزمايشگاه‌ تشخيص طبي بيمارستان فارابي، دكتر علمداري و كلينيك سرور شهرستان مشهد از پاييز 1390 تا تابستان 1392، گسترش نسجي تهيه شد و از زخم 25 نفر از آنها، كشت تك‌ياخته در محيطNNN غني‌شده با RPMI انجام شد. نمونه‌هاي مثبت، براي استخراج DNA و آزمايش (PCR) استفاده شدند. در دو مرحله، آزمايش PCR انجام گرفت. در مرحله اول، از روش PCR براي تشخيص جنس ليشمانيا استفاده شد و در مرحله دوم، از روش Semi –nested PCR براي تعيين گونه‌هاي ليشمانيا استفاده گرديد. يافته‌ها: در مرحله اول PCR، آلودگي به جنس ليشمانيا در تمامي نمونه‌ها، مثبت تشخيص داده شد. در مرحله دوم، 94% نمونه‌هاي مثبت، ليشمانياتروپيكا و 6% بقيّه نمونه‌ها، ليشمانياماژور تشخيص داده شدند. نتيجه‌گيري: انگل‌هاي گونه ليشمانياتروپيكا، در شهرستان مشهد از فراواني بسياربالايي برخوردار است.

Background and Aim: Cutaneous leishmaniasis is an endemic disease with notorious public health effects in Iran. The clinical symptoms of the disease were identified as dry and wet forms. It is essential to distinguish leishmania species in every area in order to design a control plan of the diseases. Regarding the morphological similarity of leishmania parasites in different species, it is necessary to employ sensitive diagnostic methods including PCR to differentiate of them. In the present study, a molecular assessment was done to identify leishmania species in Mashhad between autumn 2011 and summer 2013. Materials and Methods: Firstly, tissue smears were collected from the lesions of 100 and from the ulcers of 25 patients; and were cultured in NNN nutrified with RPMI. The positive samples (tissue smears and culture) were used for DNA extraction and PCR. PCR methods were used in two steps. First, a sensitive PCR was used to detect leishmania genus and, secondly, positive samples were examined with species specific semi-nested– PCR. Results: In the first step of PCR, all of the samples were proved to be positive for Leishmania spp and in second step Leishmania tropica and L.major were detected in 94% and 6% in positive –PCR amplicon, respectively. Conclusion: Based on the results, Leishmania tropica is more prevalent than L.major in Mashhad.