مقايسه‌ي اثر كلسيم سولفات و كلريد فريك در كنترل خونريزي طي جراحي كبدي؛ مطالعه‌ي مدل حيواني

Comparison the Effect of Calcium Sulfate and Ferric Chloride in Controlling Liver Bleeding; an Animal Model Study

زمينه و هدف: كنترل خونريزي پارانشيمي خصوصا بافت كبد علي رغم پيشرفت علم جراحي، كماكان يكي از چالش??هاي روبروي جراحان براي حفظ جان بيماران مي?باشد. بنابراين معرفي يك روش موثر در كنترل خونريزي كبدي يكي از اولويت?هاي پژوهشي مي?باشد. اين مطالعه به?منظور مقايسه‌ي اثر هموستاتيك كلريد فريك و كلسيم سولفات در كنترل خونريزي بافت پارانشيمي كبدي موش انجام گرديد. روش بررسي: در اين مطالعه‌ي تجربي 70 سر موش نر صحرايي ويستار به?صورت تصادفي ساده در 7 گروه 10 تايي قرار داده شدند. بر روي كبد هر موش برشي به طول 2سانتي?متر و عمق 5/0 سانتي?متر داده شد و زمان هموستاز با استفاده از غلظت?هاي مختلف كلسيم سولفات، كلريد فريك (15، 25، 50 درصد) و روش كنترل نيز (بخيه زدن) اندازه?گيري شد. بافت كبدي از نظر تغييرات پاتولوژي نيز پس از يك هفته مورد بررسي قرار گرفت. در نهايت زمان به?دست آمده براي برقراري هموستاز در 7 گروه وارد نرم افزار SPSS شده و با استفاده از آزمون آناليز واريانس، آزمون مقايسه چندگانه تعقيبي و همچنين آزمون من ويتني مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته?ها: ميانگين زمان هموستاز در گروه?هاي غلظتي كلسيم سولفات 50، 25 و 15 درصد به ترتيب94/0±00/8، 88/1±70/20 و27/2± 10/36 ثانيه بود و در گروه?هاي غلظتي كلريد فريك 50، 25 و 15 درصد به?ترتيب 71/1±50/15، 06/2±40/29 و32/3±20/49 و در گروه كنترل (بخيه) ميانگين زمان هموستاز 30/7±30/91 بود. زمان برقراري هموستاز ناشي از گروه?هاي غلظتي كلسيم سولفات و كلريد فريك از گروه كنترل (بخيه زدن) به صورت معناداري كمتر بود (P= 0/004). زمان برقراري هموستاز ناشي از گروه?هاي غلظتي كلسيم سولفات از گروه كلريد فريك به?صورت معناداري كمتر بود (P = 0/009). از نظر مطالعه پاتولوژي و گريدبندي التهاب، بيشترين فراواني در گريدهاي پايين التهاب بود. نتيجه گيري: كلسيم سولفات و كلريد فريك نسبت به روش بخيه در كنترل خونريزي كبدي به زمان كمتري براي برقراري هموستاز نياز دارند و كلسيم سولفات نيز نسبت به كلريد فريك ماده هموستاتيك موثرتري در كنترل خونريزي كبد در موش مي باشد. واژگان كليدي: خونريزي كبدي، هموستاز، كلسيم سولفات، كلريد فريك، رت

Background and Objective: The control of parenchymal hemorrhage especially in liver parenchyma, despite improvements in surgical science, is still one of the challenges that surgeons are facing with. Therefore, introducing an effective method to control liver bleeding is of important research priority. This study aimed to compare the hemostatic effect of calcium sulfate and ferric chloride on controlling liver parenchymal tissue bleeding in rats. Materials and Methods: In this experimental study 70 male Wistar rats were randomly allocated to seven groups. An incision, two centimeters (cm) long and half cm depth, was made on each rat’s liver and the hemostasis time was measured first using calcium sulfate and ferric chloride with different concentrations (15%, 25%, and 50%) and then using the control method (i.e. control bleeding by simple suturing). Then, liver tissue was examined for pathological changes. Finally, hemostasis time was entered into SPSS software and analyzed using one-way ANOVA, Post hoc and Mann Whitney tests. Results: Hemostasis mean time in groups of calcium sulfate concentrations of 50%, 25% and 15%, were 8.00±0.94, 20.70±1.88,and 36.10±2.27 seconds, respectively, and in groups of ferric chloride concentrations of 50%, 25% and 15%, were 15.50±1.71, 29.40±2.06 and 49.20±3.32 seconds respectively. The hemostasis mean time in the control group (suture) was 91/30±7.30 seconds. The haemostatic time for different concentrations of calcium sulfate and ferric chloride were significantly less than the control group (P=0.004). There was a statistically significant difference between different concentrations of calcium sulfate and ferric chloride haemostatic time (P = 0.009). The pathologic examination showed the highest frequency of low grade inflammation based on the defined pathological grading. Conclusion: Calcium sulfate and ferric chloride in comparison to the control method (i.e. control liver bleeding by simple suturing) need less time to control liver bleeding. Calcium sulfate was more effective hemostatic agent than ferric chloride in controlling liver bleeding in rats. Keywords: Liver Hemorrhage, Hemostasis, Calcium Sulfate, Ferric Chloride, Rat