اعتدال مزاج در انسان كامل از منظر عرفان اسلامي

Equability of the Temperament of a Perfect Man from the Viewpoint of Islamic Mysticism

انسان با داشتن دو بُعد جسماني و روحاني، كه برآمده از نحوه تكوين برزخي اوست، از احكام مترتب بر هريك از عوالم روحاني و عالم اجسام برخوردار است. تركيبِ عناصر، يكي از احكام عالم اجسام است. وجود عنصر هيولاني در مزاج، بستر سير انسان به سوي كمال را فراهم كرده است. به هر ميزان اجزاي تشكيل دهنده انسان از تعادل بيشتري برخوردار باشند، كمال وجودي او بيشتر است. انسان در ميان موجودات، از اعتدال مزاج بيشتري برخوردار است. در ميان افراد انساني نيز انسان كامل داراي اعدل مزاج هاست. نحوه هستي او در مراحل تنزلات در قوس نزول، در اين اعتدال مزاج تاثير بسزا دارد؛ زيرا سير او در عالم عناصر، تا تشكيل بدن عنصري، گرفتار تعويقات و توقفات نبوده ـ به اصطلاح ـ احدي السير است. آنچه وجود اعتدال مزاج در انسان كامل را ضروري مي سازد آن است كه تعدد نفوس انساني و خساست و شرافت نفسِ انسان متاثر از شرافت و دنايت هيكل و بدن عنصري اوست كه با تامينِ قابليت در جانب قابل، موجب تعدد نفوس گرديده است. تشكيل مزاج عنصري انسان كامل برگرفته از نورانيت او در عوالم بالاست. اعتدال در نشيه عنصري، نمونه اي از اعتدال در عالم امر است؛ زيرا در صقع ربوبي نيز به مظهر حَكم عادل نياز است تا با عدالت ميان اعيان ثابته حكم نمايد و صاحب اين مظهر حَكم، «حقيقت محمديه» است. همچنين لازمه جمعيت در انسان كامل آن است كه آثار تمام حقايق را به صورت متعادل، بدون غلبه هيچ اثري نسبت به اثر يا آثار ديگر، بروز دهد. براي عنصري انسان كامل نيز مشمول چنين قاعده اي بوده، مزاج عنصري انسان كامل را در بالاترين نقطه از اعتدال قرار مي دهد.

Given the fact that man has two aspects: physical and spiritual, which is ascribed to the way he was created in the intermediary world, his life is governed by laws concerning the World of Spirit and laws concerning corporeal world. The combination of elements is one of the laws concerning corporeal world. The existence of material element in temperament prepares the ground for man’s journey toward perfection. The more equable man’s constituents are the higher, the degree of his ontological perfection will be. Compared with other creatures, man has a more equable temperament. In as far as human beings are concerned a perfect man has equable temperament. The mode of his existence in the grades of descensions shown in the arc of descent has a significant effect on this equability, because his motion in the world of elements to reach an elemental body is not limited to cunctation and cessations, i.e. it is a one-way motion. What makes equability of temperament necessary for a perfect man is the multiplicity of human soul, man’s misery and self-esteem which are influenced by his/her honour and elemental body which results in multiplicity of souls. The element temperament of a perfect man is ascribed to his/her spiritual characteristic. Equability in elemental emanation is an example of equability in the Sphere of divine command, because the manifestation of a fair judge is required in the presence of God so that he may make a fair judgement among eternal hecceities, and the owner of such as a judgment is the Mohammadian reality. Also, most important of all is that the effects of all realities in a perfect man without the domination of one effect over the other. In order to have an elemental perfect man who is not excepted from this rule, elemental temperament make a perfect man reach the highest point of equability.