الگوي پرورش و گزينش نخبگان سياسي در جمهوري اسلامي ايران

The pattern of educating and delegating of elites in islamic republic of Iran

توجه به مقوله پرورش نخبگان و قرار گرفتن انسانهای شایسته و توانمند در فرایندهای كلان تصمیم گیری و مناصب سیاسی و اجرایی یكی از موضوعات بسیار مهم و راهبردی در نظام های سیاسی معاصر است كه توسعه، پیشرفت و كارآمدی را در دستور كار خود قرار داده اند. هر نظام سیاسی تلاش می كند كارگزاران و نخبگان سیاسی خود را بر مبنای مطلوبیت های عینی و نظری خود شناسایی و پرورش دهد. پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی كه بر مبنای آموزه های دینی و اندیشه سیاسی اسلام پایه ریزی شد، این مساله وجود داشته كه نخبگان سیاسی در تراز این نظام چه كسانی هستند؟ چه ویژگیها و مولفه هایی دارند و چگونه شناسایی، پرورش و به كار گرفته می شوند؟ این مقاله در تلاش است تا نشان دهد با وجود اقدامات مقطعی و دغدغه های رجال و نخبگان سیاسی، در باب چنین موضوع مهمی الگوی مدون، بسامان و پایداری وجود نداشته است. درنهایت این نوشتار می كوشد تا الگویی بومی برای پرورش و گزینش نخبگان سیاسی در جمهوری اسلامی طراحی كند و افراد با تقوی، شایسته و كارآمد كه در یك كلام واجد "اهلیت" به معنای جامع آن هستند در مناصب و مقامات سیاسی حكومتی بكار گرفته شوند. در الگوی ارائه شده برای نخبه پروری سیاسی، چهار مرحله شناسایی، پرورش، گزینش و پایش وجود دارد. این الگو با مطالعه وضعیت موجود در سه دهه گذشته و احصاء نقاط قوت و ضعف فرایندهای موجود، در پی تئوریزه كردن و ارائه الگوی مطلوب خواهد بود.

Due to growing and delegating the political elite and merit people on macro-political and administrative positions in deserve and empowerment decision-making processes is One of the most important and strategic issues in contemporary political systems in the world for those countries that put development, advancement and efficiency in their agenda. Every political system tries to identify and cultivate agents and political elites on the basis of its objective and theoretical goals which differ from one system to another system. After the Islamic revolution in Iran and establishment of the Islamic Republic that was based on the religious and political thought of Islam, there was a question that who are the political elites at the level of this system that they are suitable for this new one? What are the features and components and how to identify, grow, delegate and recruit the political elites? This article is trying to show and discuss that by existence of cross-actions and concerns of political elites, some universities, political parties and etc. on such an important topic we have not had a formulated, stable model of identifying, growing, training and delegating the political elites and agendas. Finally, this paper tries to suggest and design the local and developed model for growing and delegating of political elites in Islamic Republic of Iran. Those persons and elites from different social levels that are known as merit and sufficient with entitled by "Ahliyat", that is an Islamic term, will be used on political authorities and positions of political system. The proposed and designed model is consisting of four main steps: identifying, growing, delegating and monitoring of political elites. This model is trying to study and compare the situation of the past three decades after Islamic revolution and highlight the strengths and weaknesses of existing processes, seeking to theorize the desirable model.