تحليل شاخص مخاطره خشكسالي و تاثير آن بر مكان گزيني روستايي: مطالعه موردي استان قزوين

Analysis of Drought Risk Ratio and Its Effect on Rural Location: A Case Study of Qazvin Province of Iran

پژوهش حاضر از نوع كاربردي و همبستگي با رويكرد تحليلي و هدف آن پايش و پهنه بندي خشكسالي در استان قزوين بود؛ بدين منظور، با استفاده از شاخص اقليمي SPI، تحليل نقشه هاي اقليمي به شيوه زمين آمار و محاسبه ضريب همبستگي پيرسون بين خشكسالي و مكان گزيني روستاها صورت گرفت. جامعه آماري پژوهش 898 روستاي داراي سكنه استان قزوين با جمعيت 365225 نفر بود. نتايج نشان داد كه 923 روستاي اين استان در محدوده اي وسيع از مركز و نيز شمال و شرق استان با حدود 202566 نفر جمعيت در خطر خشكسالي است؛ روستاهاي استان تمايل به مكان گزيني در پهنه هاي مناسب تر را دارند؛ و همچنين، رابطه خشكسالي با تعداد روستاهاي منطقه و جمعيت آنها در سطح يك درصد معني دار است. نتايج آزمون پيرسون نيز بيانگر وجود ارتباط قوي بين متغيرهاي خشكسالي و تعداد روستاها و جمعيت آنها بود؛ از اين رو، لازم است در روستاهاي با مخاطره بالاي خشكسالي تغيير الگوي كشت انجام پذيرد تا از ناپايداري روستاهاي منطقه پيشگيري شود.

This analytical applied and correlational study aimed at investigating and analyzing geostatistical and climate maps and calculating Pearson correlation ratio among rural locations and drought by using SPI climate index and SPSS and ARC GIS10 softwares. The statistical society included 898 inhabited villages of Qazvin province of Iran with the population of 365225 people. The findings indicated that 923 villages of Qazvin County with about 202566 populations were at risk of drought. The results indicated that there was a significant relation between drought and the number of district villages and their populations at the level of 0.01; also, the results of Pearson test indicated a significant relation between the variables of drought and the number of villages and their populations.