الانزياح الشعري في الخطاب الثوري لشعر فاروق جويده

هنجارگريزي شعري در گفتمان انقلابيِ اشعار فاروق جويده

شعر انقلابي، نه به خاطر مضامين سياسي‌اش، بلكه به خاطر چهارچوب هنري‌اش، برتر و ارزشمند است، زيرا مردم عموماً با مفاهيم سياسي آشنا هستند. اين تنها بيان هنرمندانه و زيباي زباني است كه شعر را برتر مي‌نمايد. برداشت نادرست از اينكه شعر سياسي، به‌منظور برانگيختن مردم به شورش، بايستي به زبان و درك عمومي آنان نزديك باشد، موجب گرديد تا قصايد سياسي مبتذلي سروده شود كه فارغ از هر نوع ذوق ادبي و به دور از عنصر «هنجارگريزي» باشد. فاروق جويده، شاعر متعهد مصري، در اشعار سياسي ـ انقلابي خود، به‌منظور تسخير قلب مخاطبان و تحت تاثير قرار دادن ايشان، از اين پديده، بسيار بهره مي‌برد. پس او چگونه هنجارگريزي را در گفتمان انقلابي اشعارش به كار گرفته‌است؟ از آنچه در اين مقاله مورد پژوهش واقع شد، مي‌توان چنين نتيجه‌گيري كرد كه هنجارگريزي در شعر انقلابي وي در هفت سطح معنايي، زماني، نحوي، نوشتاري، زباني، گويشي و واژگاني پديدار مي‌گردد و اين در حالي است كه جويده به هنجارگريزي آوايي اهميتي نداده اما در هفت سطح مذكور به‌خوبي توانسته تا با به‌كارگيري قالب‌هاي هنجارگريز توجه مخاطبانش را به اهداف سياسي، اعتراضي و انقلابي خود جلب نمايد.

A revolutionary poem is superior and valuable, not because of its political concepts but because of its artistic frameworks. This is because people are generally familiar with political concepts. It is just the artistic and beautiful verbal expression that makes the poem superior. Wrong understanding of the fact that a political poem should be close to the folk’s language and their general understanding in order to stimulate them to rebel has resulted in saying vulgar political odes, which are void of any kind of literal taste, and far from the “deviation” element. In his political-revolutionary poems, the committed Egyptian poet, Farouk Goweda, uses this phenomenon a lot to capture the audiences’ hearts and to influence them. Then, how has he utilized deviation in the revolutionary discourse of his poems? Based on what was researched in this article, it can be concluded that, in Goweda’s revolutionary poetry, deviation appears in seven semantic, temporal, grammatical, written, verbal/lingual, dialectical, and vocabulary levels. Goweda does not consider vocal deviation, but in the seven mentioned levels, he has been able to suitably use deviation formats to attract his audiences’ attention to political, oppositive and revolutionary objectives.