تحليل تطبيقي شاخص‌هاي مسكن در سكونتگاه‌هاي غيررسمي (مورد مطالعه: محله اسلام آباد كشتارگاه اروميه)

Comparative Analysis of Housing Indicators in Informal Settlements (Case Study: Eslam Abade Koshtargah of Urmia)

با توجه به افزايش جمعيت شهري در كشورهاي جهان سوم و عدم برنامه ريزي صحيح و تدارك زيرساخت‌هاي لازم براي شهرنشينان، مشكلاتي در سيستم مديريت شهرها به‌وجود مي آيد و در چنين حالتي سكونتگاه‌هاي غير رسمي در شهرها شكل مي گيرد. مسكن داراي شاخص‌هاي كمي و كيفي و استانداردهايي است كه در جهت رسيدن به عدالت اجتماعي و حداقلي از رفاه ضروري مي‌باشد. مساكن ساكنان سكونتگا‌ه‌هاي غير رسمي نمودي از فقدان شاخص‌هاي مسكن مناسب مي‌باشد كه شناسايي و تقويت برخي از اين شاخص‌ها به افزايش كيفيت زندگي ساكنان كمك خواهد كرد. شهر اروميه نيز با اين مشكل مواجه مي‌باشد و يكي از اين سكونتگاه‌ها، محله اسلام آباد كشتارگاه در شهر اروميه است كه ويژگي كالبدي و اجتماعي اسكان غير رسمي در بخش مسكن آن نمود زيادي دارد و داراي ويژگي‌ها و شاخص‌هاي مختص خود مي‌باشد و همچنين در برخورداري از زيرساخت‌ها و خدمات اساسي شهري كاستي هايي وجود دارد. اين تحقيق از نوع كاربردي و روش تحقيق در اين مطالعه توصيفي و تحليلي با تاكيد بر روش جامع نگري است كه در انجام آن با توجه به ماهيت مطالب و نوع موضوع مورد مطالعه، اطلاعات به‌صورت مطالعات ميداني و استفاده از پرسشنامه باز و بسته (به روش نمونه گيري تصادفي) و مطالعات كتابخانه‌اي و استفاده از آمار و اطلاعات مركز آمار ايران گردآوري گرديده است. تعداد نمونه هاي مورد پرسش 137 عدد بوده كه از طريق فرمول كوكران محاسبه گرديده است. در مقاله حاضر به تحليل تطبيقي شاخص‌هاي كمي و كيفي مسكن در سكونتگاه اسلام آباد كشتارگاه و ميزان برخورداري از زيرساخت‌هاي اساسي مانند آب، برق، فاضلاب و ... در مقايسه با شهر اروميه و برخي سكونتگاه‌هاي مشابه در ساير كشورهاي جهان سوم پرداخته شده است. نتايج حاكي از آن است كه شاخص‌هاي كمي و كيفي مسكن نسبت به شهر اروميه وضعيت بسيار نامناسبي دارد و از لحاظ ميزان برخورداري از زيرساخت‌ها و خدمات اساسي شهري و ميزان رضايت از زندگي در مقايسه با ساير سكونتگاه‌هاي غير رسمي برخي كشورهاي جهان سوم داراي شرايط بهتري مي‌باشد.

Due to the increasing urban population and the lack of appropriate planning and insufficient substructure preparation for city dwellers in the third world countries, urban management problems and then informal settlements will emerge and develop gradually. Housing quantitative and qualitative indicators and standards are necessary for achieving minimal social justice and welfare. Housing of informal settlements residents manifests the lack of suitable housing indicators which are useful to be identified in order to help promoting the quality of life for them. City of Urmia is also facing with the problem of informal settlements and Eslam Abade Koshtargah can be referred to as an example. The physical and social characteristics of informal settlement are much highlighted in housing sector and have its special characteristics. There are also some shortages in infrastructures and urban fundamental services too. This is an applied research that emphasizes the Holistic approach by descriptive and analytical method. It applies field studies, open and closed questionnaires (random sampling), library studies and statistical data from the Statistical Center of Iran according to the content and the subject of the study. Data would end in legal results after being collected and analyzed. There were 137 questionnaires which were calculated by the Cochran formula. This paper is going to do comparative analyses on quantitative and qualitative indicators of housing and also accessibility rate to fundamental infrastructures such as water, electricity, sewerage and etc. in comparison with city of Urmia and similar settlements in the third world countries. The results show that the quantitative and qualitative indicators of housing are unsuitable in comparison with Urmia but it benefits of better conditions in accessibility of fundamental infrastructures and satisfaction level when compared with informal settlements in the third world countries.