تاثير خردل گوگردي بر آنزيم‌هاي سيستم آنتي‌اكسيداني در بافت‌هاي مختلف موش صحرايي

The Effect of Sulfur Mustard on Antioxidant System Enzymes in Different Tissues of Rat

زمينه و هدف: خردل گوگردي از عوامل ليپوفيل تاول‌زا است كه با آلكيله‌كردن ماكرومولكول‌هاي سلولي مانند DNA، RNA و پروتيين‌ها باعث مرگ سلولي در بافت‌هاي مختلف مي‌شود. باوجود مطالعات بسيار، مكانيسم عمل خردل به‌صورت كامل شناخته نشده است. در اين مطالعه اثر خردل گوگردي بر آنزيم‌هاي سيستم آنتي‌اكسيدان بافت‌هاي مختلف موش صحرايي بررسي شد. روش بررسي: موش‌هاي صحرايي نر نژاد ويستار به‌صورت تصادفي در هفت گروه قرار گرفتند. گروه كنترل (دريافت‌كننده دي‌متيل سولفوكسيد، به‌عنوان حلال) و گروه‌هاي 7-2 به‌عنوان گروه تجربي، خردل گوگردي (دوزهاي 80-1 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن) را يك‌بار به‌صورت داخل صفاقي دريافت كردند. 24 ســاعت بعد از تزريق، حيوانات بيهوش و بافت‌هاي كليه، ريه و قلب آنها جدا شد. سپس خونگيري از قلب حيوانات به عمل آمد و پلاسما و اريتروسيت‌ها‌ تهيه گرديد. فعاليت آنزيم‌هاي سوپراكسيد ديسموتاز (SOD)، كاتالاز (CAT)، گلوتاتيون پراكسيداز (GPx)، گلوتاتيون ردوكتاز (GR) و گلوتاتيون S- ترانسفراز (GST) در بافت‌هاي مختلف به‌وسيله روش‌هاي بيوشيميايي تعيين گرديد. داده‌ها با استفاده از آزمون آناليز واريانس يك‌طرفه و تست توكي تجزيه و تحليل شدند. سطح معني‌داري، 05/0 > p در نظر گرفته شد. يافته‌ها: در اين مطالعه، افزايش فعاليت آنزيم‌هاي SOD و GST در ريه و GST در قلب با دوزهاي كمتر از 20 ميلي‌گرم بر كيلوگرم خردل مشاهده گرديد، درحالي‌كه فعاليت همه آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان در بافت‌هاي مختلف در دوزهاي بالاتر خردل كاهش يافت. نتيجه‌گيري: خردل گوگردي بر سيستم دفاعي آنتي‌اكسيدان در همه بافت‌ها در يك طرح وابسته به دوز تاثير مي‌گذارد. افزايش فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان در غلظت‌هاي كمتر از 20 ميلي‌گرم بر كيلوگرم خردل ناشي از پاسخ جبراني براي پاك‌سازي راديكال‌هاي آزاد و كاهش فعاليت اين آنزيم‌ها در غلظت‌هاي بالاتر، نشان‌دهنده استرس اكسيداتيو و مرگ سلولي در بافت‌ها‌ مي‌باشد.

Background and Objectives: Sulfur mustard (SM) is a lipophilic blistering agent that alkylates a wide range of cellular macromolecules including DNA, RNA and protein, leading to cell death in different tissues. In spite of numerous studies, the mechanism of action of SM is still unknown. The aim of this study was to investigate the effect of SM on antioxidant system enzymes in different tissues of rats. Methods: Male Wistar rats were randomly divided into seven groups as followed: Group 1 control that received DMSO (dimethyl sulfoxide used as solvent), group 2-7 as experimental groups that received SM (1-80mg/kg) by intraperitoneal injection only once. 24 hours after injection, animals were anesthetized and kidney, lung and heart tissues were quickly removed. Blood was also collected by cardiac puncture, plasma and erythrocytes were obtained. Then, the enzyme activities of superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), glutathione peroxidase (GPx), glutathione reductase (GR) and glutathione S-transferase (GST) in different tissues were determined by biochemical methods. The data were analyzed using one way variance analysis followed by post hoc analysis using Tukey test. The significance level was considered as p < 0.05. Results: At doses lower than 20mg/kg SM, the increased SOD and GST activities in lung and GST activity in heart were observed, while antioxidant enzymes activities in different tissues were decreased at higher doses of SM. Conclusion: SM affects the antioxidant defense system in a dose-dependent manner. At lower doses than 20mg/kg, the enhanced activity of antioxidant enzymes may be a compensatory response to scavenge reactive oxygen species and the decreased activity of antioxidant enzymes at higher doses of SM is indicative the induction of oxidative stress and cell death in tissues.