نقش راديو در ترويج علم با تاكيد بر موزه علوم و فناوري ايران: ديدگاه صاحبنظران

The Role of Radio in Popularization of Science with emphasis on Science and Technology Museum in Iran: Experts points of view

به منظور اجراي صحيح سياست هاي ترويج علم، عوامل متعددي بايد مورد بررسي و پژوهش قرار بگيرند. رسانه ها و به خصوص رسانه هاي جمعي و همچنين مراكز اشاعه علم و فناوري از جمله موزه هاي علوم و فناوري از عوامل مهم و تاثيرگذاري هستند كه مي توانند نقش مهمي در موفقيت فرايند ترويج علم در يك كشور ايفا كنند. به علت اهميت موضوع، اين پژوهش به طور ويژه به نقش راديو به عنوان رسانه اي عمومي در معرفي موزه هاي علوم و فناوري و آشنا كردن مردم با اين مراكز علمي مي پردازد. جامعه پژوهش، شامل 30 نفر از صاحبنظران حقيقي فعال و باتجربه در زمينه ترويج علم در كشور است. داده هاي پژوهش توسط تلفيقي از روش هاي كتابخانه اي و پيمايشي (پرسشنامه) گردآوري شده است. ابزار گردآوري داده ها، پرسشنامه و روش نمونه گيري هدفمند و گلوله برفي بوده است. تجزيه و تحليل اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده و پاسخ به سوال هاي پژوهش با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي (آزمون تي استيودنت و آزمون فريدمن) ارايه شده است. تحليل يافته ها نشان داد كه "معرفي پارك ها، موزه هاي علم و فناوري و دعوت از مردم براي بازديد" توسط راديو با ميانگين رتبه 23/8 يكي از تاثيرگذارترين برنامه هاي راديو بوده است، بنابراين صداوسيما و به خصوص راديو با برنامه-ريزي مناسب مي تواند نقش مهمي در ترويج علم در ايران داشته باشد. با توجه به اهميت رسانه هاي جمعي مانند تلويزيون و راديو و دسترسي مردم به آنها لازم است تا سياست هاي مناسبي به منظور بهره برداري از آنها در راستاي ترويج علم تدوين شود. معرفي مراكز متولي ترويج علم در كشور مانند موزه علوم و فناوري از طريق رسانه جمعي مي تواند در آشناكردن عموم مردم با دستاوردهاي علمي موثر باشد.

In order to accurate implementation of popularization of science polices, some factors should be studied. Media, especially mass media, and also science popularization centers and science and technology museums, could have important role in process of science popularization in Iran. So this study focuses on the important role of radio as a mass media and its role in introducing the science and technology museums to people. The data collected through survey and library studies and data collection was based on the questionnaire and snowball identification technique. Statistical population was 30 researchers and experts in the field of popularization of science. The data were analyzed by SPSS software and in descriptive and inferential statistics questions; T-test and Friedman test had been used. Analysis revealed that “Introducing science and technology parks and museums and inviting people for visiting by radio” with average rating 8.23 was one of the most effective programs of radio. So TV and radio have an important role in popularization of science in Iran. With considering the effect and importance of TV and radio as a mass media, proper polices to utilization of these medium is required. So introducing science popularization centers like science and technology museums through mass media could be really effective in popularization of science.