بررسي و تحليل انتقادي فرضيه هاي خاستگاه ايوان

Critical Analysis of Theories on the Origin of Ayvan

ايوان، به عنوان دستاورد و يكي از شاخصه هاي ارزنده فرهنگ گذشته ايران نزديك به يك سده است كه موضوع پژوهش معماران، باستان‌شناسان و مورخان هنر قرار گرفته است. ايوان، با وجود اينكه فضايي متعارف و معمول در نظر محققان به شمار مي‌رود، به شدت ناشناخته و مغفول مانده است. نگرش دقيق و عميق به آن براي درك خاستگاه، شكل، مفهوم، عملكرد و در نهايت بازشناسي آن لازم است. شناخت ايوان و بررسي همه جانبه نگر آن اين امكان را فراهم مي‌آورد تا ايوان را در سنت معماري ايراني در مقاطع مختلف زماني بسنجيم و قدرت درك و تحليل درست ايوان را امكان پذير سازيم. اين شناخت سهمي مهم در پيشبرد مطالعات باستان شناسي، تاريخ معماري و تاريخ هنر دارد. ظهور ايوان و تداوم آن در طول تاريخ و اين كه شكل گيري آن متاثر از چه نيازها و عواملي بوده، تاكنون آن طور كه شايسته است تشريح و تحليل نشده است. هدف اين مقاله بررسي فرضيه هاي مربوط به خاستگاه و شكل گيري ايوان با رويكردي تحليلي و نقد ديدگاه هاي مطرح شده درباره اين فضاي ساختماني، در سنت معماري ايران است. شناخت بهتر و درست منشا ايوان، بستر مناسبي را براي درك كاركردهاي آن فراهم مي‌كند. بدين ترتيب ايوان به عنوان يكي از نمادهاي آشكار فرهنگ ايراني كه جنبه هاي مادي و معنوي را آشكار ساخته است، كليد فهم بخشي از خصوصيات و ارزش‌هاي فرهنگي جامعه و نشان دهنده مهارت فني، ذوق هنري، لطافت و ظرافت فكري جامعه ايراني است.

As the achievement and an invaluable index of the Iranian culture, Ayvan (known also as Eyvan) has been the subject of many pieces of research by architects, archaeologists and art historians for almost a century. Although it is a conventional space for the researchers, Ayvan is widely unknown and neglected. To be recognized as it deserves and to understand its origin, shape, concept, and function, a deep and meticulous approach is required. A comprehensive analysis of Ayvan provides a comparison of this structure through different periods in the tradition of Iranian architecture and enables us in arriving at an exact recognition and analysis of Ayvan. This knowledge hasa vital contribution to the advancement of studies in archeology, history, architecture, and art history. The advent of Ayvan, its continuation in the course of history, and the factors influencing its formation have not yet been fully analyzed. This paper aims at a critical analysis of the hypotheses regarding the origin and the development of Ivan in the tradition of Iranian architecture. A better understanding of the true origin of this structure provides a better understanding of its functions. As one of the obvious symbols of spiritual and material aspects of Iranian high culture, Ayvan has therefore played a key role in understanding the characteristics and cultural values of the Iranian society, reflecting the technical skills, artistry, elegance and the subtlety of thought among Iranians.