ارزيابي توانمندي ژئومورفوسايت‌هاي گردشگري درپايداري و مديريت مناطق‌ كارستيك ‌(مطالعه‎ي موردي: غارچال نخجير، استان مركزي)

Evaluation Potential Geomorphosites in Sustainability and management in karst areas CaseStudy: Chal Nakhjir cave

ژئومورفوتوریسم یكی از رویكردهای نوین‌ در حوزه‌ی مطالعات علوم‌ زمین و گردشگری است كه بر شناخت ژئومورفوسایت‌ها، توسعه‌ی‌گردشگری و حفاظت میراث ژئومورفیك استوار است و رویكرد‌ی مسئولانه، حفاظتی و علمی درباره عوارض و پدیده‌های زمین شناسی و ژئومورفولوژی است كه در پی توسعه زمین گردشگری به منظور توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه بومی می‌باشد. از آن‌جا كه در ایران به‌رغم وجود ژئومورفوسایت‌های متنوع به ویژه در مناطق كارستیك، در زمینه‌ی ارزیابی این چشم اندازها از منظر پایداری و توانمندسازی گردشگری و در مجموع مدیریت گردشگری مطالعات سازمان یافته‌ای صورت نمی‌گیرد. بنابراین ارائه‌ی روش‌های ارزیابی جامع در تحقق توسعه‌ی ارزش‌های علمی،‌ فرهنگی، اقتصادی و مانند آن در این راستا ضروری به نظر می‌رسد. غارچال نخچیر از جمله غارهای زنده و منحصر به فردی است كه امروزه به رغم حضور خیل عظیم گردشگران برای بازدید از جاذبه‌ها‌ی آن، ضرورت مطالعات همه جانبه را در راستای گردشگری پایدار بیش از پیش نمایان ساخته است. این نوشتار تلاش دارد با رویكرد آسیب شناختی توانمندی این ژئومورفوسایت را از منظر پایداری و مدیریت آن با استفاده از رویكرد مقایسه‌ای دو مدل ژئومورفوتوریستی پری‌یرا و رینارد و مقایسه‌ی كاركردی آن‌ها و نیز پیمایش‌های میدانی مورد بررسی قرار دهد. نتایج بر اساس ارزیابی‌های چند جانبه در راستای مدل‌های تعریف شده نشان داد در حال حاضر تناسب چندانی میان عیارهای بهره‌وری، علمی، آموزشی در برابر عیارهای حفاظتی وجود ندارد و اصول ژئومورفوتوریسم در این منطقه به طور ناهمگون در این سایت ایجاد شده است. از سوی دیگر در این مقاله به مقایسه‌ی مدل‌های مورد‌ استفاده به منظور شناخت همه جانبه پایداری این منطقه پرداخته شد كه نشان دهنده‌ی ضرورت تدوین مدل بومی با تاكید بر اصول پایداری و مدیریت ژئومورفوسایت‌ها را بیش از پیش بیان نموده است.

Geomorphotourism is One of the new valves in tourism Studies and Earth Sciences. In Understanding of the Geomorphosites, is based on Tourism development and geomorphic heritage. and is, responsible, protective and scientific approach about interesting geological and geomorphological objects and phenomena in the field of geotourism development for economic and social development of an indigenous community. Since the Iran despite various Geomorphosite particularly in karst areas Assessment on the landscape in terms of sustainability and empowerment of Tourism and Tourism Management, does not organized Studies. Thus providing a comprehensive evaluation methods in the realization of the developpment of scientific values, culture, economy, etc. In this context, it seems necessary. Chal Nakhjir cave such a unique caves and alive today spite of the large number of tourists to visit its attractions, compreh-ensive studies are necessary in order to have sustainable tourism more than ever before. This paper attempts to approach the capabilities of pathological Geomorphosite terms of sustainability and management by Using a comparative approach and compare the performance of two models Geomorphotouristic Pereira and Rynard and field surveys to examine. The Results showed based on multiple assessments in order to define the models Currently not fit between the grades of productivity, scientific, educational, there is no protection against grades Geomorphotourism principles in this region is heterogeneous. This paper compares the models used to determine the overall stability of the region indicating the need to develop indigenous models with emphasis on the principles of sustainability and management has stated than before Geomorphosite.