بررسي تنوع ژنتيكي در ژنوتيپ هاي كلزا با استفاده از نشانگرهاي ريزماهواره

Study of genetic diversity in rapeseed (Brassica napus L.) genotypes using microsatellite markers

گياهان دانه روغني نظير كلزا نقش مهمي در توليد روغن و انرژي مورد نياز انسان دارند. اطلاع از وجود تنوع ژنتيكي بر پايه نشانگرهاي گوناگون بخصوص نشانگرهاي مولكولي در برنامه‌هاي بهنژادي نقش كليدي در طراحي برنامه‌هاي اصلاحي دارد. به منظور بررسي تنوع ژنتيكي در 24 ژنوتيپ كلزا، از 10 جفت آغازگر ريزماهواره‌اي با توجه به مطالعات قبلي استفاده گرديد. نتايج حاصل نشان داد كه متوسط محتواي اطلاعات چند شكلي براي آغازگرهاي مورد ارزيابي 55/0 بود و ميانگين عدم خلوص مشاهده شده و مورد انتظار براي تمامي آغازگرها به ترتيب 35/0 و 41/0 محاسبه شد. بيشترين ميزان شاخص شانون كه نشان دهنده تنوع بين جمعيتي است، مربوط به مكان‌ ژني NA12-E09 به ميزان 0893/1 بود، درحالي كه مكان‌هاي ژني RA2-A11 و OL10-G06 داراي كمترين ميزان شاخص شانون بودند. تجزيه خوشه‌اي بر اساس داده‌هاي مولكولي با استفاده از ضريب تشابه جاكارد و روش UPGMA، ارقام كلزا را در 3 گروه اصلي قرار داد. بر اين اساس، رقم CR3133 با منشا كانادا در يك گروه جداگانه قرار گرفته است كه نشان مي‌دهد اين رقم تشابه كمتري با ديگر ارقام دارد. به طور كلي نتايج اين پژوهش حاكي از تنوع وسيع بين ژنوتيپ‌هاي كلزا بر اساس نشانگرهاي ريزماهواره مورد استفاده بود كه نشان مي دهد مي-توان از آنها در برنامه هاي اصلاحي استفاده نمود.

Oilseed crops such as canola have important role to produce oil and energy needed for human. Information about genetic variability based on different markers, particularly molecular markers has played a key role in designing breeding programs. To study the genetic diversity in 24 genotypes of rapeseed, the 10 microsatellite primers were used according to previous studies. The results showed that the average polymorphic information content for assessing primers was 0.55 and the mean observed and expected heterozygosity for all primers, were 0.35 and 0.41 respectively. NA12-E09 locus had the highest rate (1.0893) of Shannon diversity index, which represents diversity among the population, whereas loci RA2-A11 and OL10-G06 had the lowest Shannon index. Cluster analysis based on molecular data using Jaccardʹs similarity coefficient and UPGMA method, grouped rapeseed varieties into the third major group. Accordingly, CR3133 variety of Canada origin which is located in a separate group showed lower similarity compared with other varieties. In general, rapeseed genotypes showed intra-species diversity based on microsatellite markers could be used in plant breeding programs.