بررسي خصوصيات شيميايي و درجه رسيدگي ورمي كمپوست به دست آمده از پسماندهاي فرآيند توليد قارچ دكمه اي

The Investigation of the Chemical Properties and Maturation Degree of the Vermicompost obtained from the Wastes of Button Mushroom Production

زمينه و هدف: توسعه صنعت پرورش قارچ خوراكي در ايران مورد توجه قرار گرفته و ميزان توليد آن به 90 هزار تن در سال رسيده است. با توليد هر كيلوگرم قارچ خوراكي دكمه اي، حدود 5 كيلوگرم پسماند بر جاي مي ماند كه با استفاده از تكنولوژي ورمي كمپوست مي توان ضمن تصفيه اين پسماندها، آن را به كود آلي با ارزشي تبديل كرد و ميزان استفاده كودهاي شيميايي را كاهش داد و در جهت توسعه پايدار گام برداشت. مطالعه حاضر با هدف تبديل پسماندهاي فرآيند توليد قارچ دكمه اي به كود ورمي و بررسي خصوصيات شيميايي و كيفيت اين كود انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر در سال 92 در واحد ورمي كمپوست كارخانه كمپوست شهر مشهد انجام گرفت. در اين تحقيق ضمن انجام فرآيند ورمي كمپوست بر روي پسماندهاي كمپوست قارچ مصرف شده يا SMC در شرايط بهينه با تيمارهاي چيپس چوب، ضايعات قارچ، برگ و تفاله هويج، شاخص هاي كمي و كيفي و تغييرات آن طي فرآيند شش هفته اي مورد بررسي قرار گرفت و نتايج به دست آمده با استاندارد ملي ورمي كمپوست مقايسه و درجه كيفيت محصول نهايي تعيين شد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 16.0) و آزمون هاي همبستگي پيرسون و آزمون رگرسيون لينير در سطح معني داري 05/0 انجام شد. يافته ها: در اين مطالعه كل كربن آلي (TOC)، پتاسيم و نيتروژن كل در تمام تيمارها با گذشت زمان افزايش يافت اما ميزان pH و EC طي فرآيند ورمي كمپوست كاهش يافت. همچنين افزايش معني داري در نسبت C/N در تمام تيمارها در انتهاي فرآيند شش هفته اي مشاهده شد و تمامي كودهاي نهايي در رديف كودهاي درجه يك قرار گرفتند. نتيجه گيري: ورمي كمپوست منجر به بهبود شاخص هاي كود آلي در بسترهاي تحت فرآيند ورمي كمپوست شده و يكي از روش هاي مناسب مديريت براي پسماندهاي كارگاه هاي توليد قارچ دكمه اي مي باشد كه راهي در جهت نيل به كشاورزي پايدار محسوب مي شود.