برهمكنش باكتري هاي گره زاي ريشه و قارچ Fusarium solani عامل بيماري پوسيدگي ريشه باقلا

پوسیدگی ریشۀ باقلا ناشی از Fusarium solaniاز جمله بیماری‌هایمهم بوده و كنترل آن دشوار و پر هزینه است. در این پژوهش برهم‌كنش باكتری‌های گره‌زای ریشه با عامل بیماری بررسی شد. باكتری‌های گره‌زای ریشۀ باقلا با قارچF. solani در محیط كشت otato dextrose agar در قالب طرح كاملاً تصادفی در سه تكرار تقابل داده شدند. از نظر بازدارندگی از رشد قارچ، باكتری‌ها تفاوت معنی‌دار داشتنــد و استـریـن NSZ3 Rhizobium leguminosarumبا میانگین هالۀ بازدارنده 93/1 میلی‌متر بیشترین و استرینR. leguminosarum NSZ22 با 75/0 میلی‌متركمترین بازدارندگی را داشتند. برهم‌كنش نماینده‌های باكتری‌ها در قالب طرح بلوك‌های كامل تصادفی در شرایط گلخانه به دو روش آغشته‌سازی بذر و خاك بررسی و شاخص‌های وزن خشك بوته، ریشه و طول ریشه ارزیابی شد. نتایج نشان داد كه تیمارها با هم تفاوت معنی‌دار داشتند و استرین NSZ3 وزن خشك بوته‌ها را شصت و یك درصد نسبت به شاهد آلوده افزایش داد. استرین‌های NSZ3و NSZ46بیشترین تأثیر را روی وزن خشك ریشه داشتند و NSZ3 وزن خشك ریشه را پنجاه درصد و طول ریشه را پنجاه و سه درصد افزایش داد. كاربرد روش آغشته‌سـازی بذر با باكتری‌هـا برای جلوگیری از قارچ پـاتـوژن و كمك به پارامترهای رشد گیاه كارایی بالاتری داشت. انتخاب استرین‌ها با كارایی بالا نه تنها از آلودگی و پیشرفت بیماری جلوگیری كرد، بلكه سبب افزایش كیفیت و كمیت محصول به میزان چشمگیری شد. راهبرد انتخاب و كاربرد باكتری‌های گره‌زا با ویژگی بازدارندگی بیمارگرهای خاكزاد، به حفظ توازن میكروبی خاك، بهداشت تولید محصول و كـاهش هزینه‌هـای كنترل كمك خواهد كرد.