ريخت شناسي بذر، خصوصيات جوانه زني و رويش توسكا ييلاقي در يك گراديان ارتفاعي

Seed morphology, growth and germination characteristics of Caucasian Alder in an altitudinal gradient

چكيده: انتخاب مبدا مناسب بذر از مهم ترين عوامل تاثيرگذار بر توليد و پرورش نهال در نهالستان و گلخانه به شمار مي رود. پژوهش حاضر به منظور بررسي مشخصات ريخت شناسي بذر توسكا در يك گراديان ارتفاعي و همچنين مطالعه مشخصات جوانه زني بذر و رويش نهال هاي حاصله انجام گرديد. بذرهاي توسكا ييلاقي در يك گراديان ارتفاعي شامل 6 ارتفاع از سطح دريا متفاوت (50، 400، 800، 1200، 1400 و 1700 متر) در محدوده طرح جنگلداري گلبند نوشهر جمع آوري شد. مشخصات ريخت شناسي شامل طول بذر، پهناي بذر، نسبت طول به پهناي بذر و وزن هزار دانه اندازه گيري شد. همچنين خصوصيات جوانه زني بذور شامل طول دوره جوانه زني، درصد جوانه زني، ميانگين جوانه زني روزانه و سرعت جوانه زني در سه تكرار 25 تايي در ژرميناتور مورد آزمايش قرار گرفت. تعداد 30 بذر سالم از هر مبدا ارتفاعي در سه تكرار در قالب طرح كاملا تصادفي در گلخانه كاشته شده و در اواخر فصل رويش خصوصيات رويشي شامل ارتفاع كل، قطر يقه و درصد زنده ماني تمام نهال ها اندازه گيري شد. نتايج مقايسه ميانگين ها نشان دهنده وجود اختلاف آماري معني دار در صفات ريخت شناسي ارتفاعات مختلف مبدا جمع آوري بذر بود. همچنين نتايج بيانگر اختلاف آماري معني دار در مورد ميانگين جوانه زني روزانه و درصد جوانه زني بود. مشخصات رويشي نهال هاي مبداهاي ارتفاعي مورد مطالعه نيز اختلاف آماري معني داري با يكديگر داشتند. با توجه به نتايج تحقيق حاضر ارتفاع 800 و 1400متر از سطح دريا به عنوان بهترين مبداهاي جمع آوري بذر توسكا ييلاقي جهت پرورش در نهالستانهاي جلگه اي مشابه به محل اين آزمايش معرفي مي شوند. با توجه به نتايج تحقيق حاضر انجام مطالعات تكميلي در سطح مولكولي در خصوص امكان وجود تفاوت هاي ژنتيكي بين توده هاي مورد مطالعه ضروري به نظر مي رسد.

Abstract Selection of a suitable seed source is one of the most important factors affecting production of seedlings in nursery and greenhouse. The aim of presented study is to investigate seed morphology of Alnus subcordata. L (Caucasian Alder) in an altitudinal gradient and inquiry of germination and growth characteristics of obtained seedlings. Caucasian Alder seeds were collected in an altitudinal gradient including six altitudes at Golband forestry plan of Noshahr. Morphological properties including seed length, seed width, length/width ratio and weight of 1000 seeds were measured. Also germination characteristics including period of germination, germination rate, average daily germination and speed of germination were examined in three 25 replicates in a germinator. 30 healthy seeds from each altitude were sown in completely randomized design with three replicates in a greenhouse. Then at the end of the growing season growth attributes including total height, collar diameter and survival rate of all of seedlings were measured. Results showed that there were significant differences in morphological properties of seeds from different altitudes. Also there were significant statistical differences in average daily germination and germination rate. Growth attributes were significantly different in seedlings of different altitudes. Based on results of this study altitudes of 800 and 1400 m are the best source for Caucasian Alder seed collecting in order to be sown and bred in the same conditions as this study. Based On these results, further studies on pPossible genetic differences between studied populations at the molecular level seems necessary.