تحليل عوامل محيطي تسهيل‌كننده سرقت (خودرو و لوازم آن) در تهران با توجه به رويكرد پيشگيري از جرم از طريق طراحي محيطي

Investigation of environmental conditions facilitating theft in Tehran metropolitan regarding CPTED approach

كلانشهرها همواره از دغدغه هاي امنيتي بالايي برخوردارند. آمار جرم كشور حاكي از آن است كه كلانشهر تهران به دليل شرايط خاص فضايي و جغرافيايي داراي بالاترين آمار جرم و جنايت بين شهرهاي كشور مي باشد (كارگر، 1385: هجده و علي اكبري، 1383: 49). يكي از شايع ترين اين جرايم، سرقت بويژه خودرو و اجزاي آن است كه مسايل و چالش هاي فراواني براي شهروندان و مديران شهري ايجاد نموده است. از رويكردهاي نظري مهم تفسير كننده شكل گيري كانون هاي جرم، پيشگيري از جرم از طريق طراحي محيطي است. اين مقاله مستخرج از رساله دكتري با عنوان عنوان: «ارايه الگوي مكاني-فضايي كاهش جرايم (سرقت) شهري؛ نمونه موردي كلانشهر تهران» است. پژوهش حاضر بدنبال آن است كه دريابد كدام عوامل و شرايط محيطي به تسهيل وقوع سرقت خودرو و لوازم آن در اين شهر كمك مي كند؟ روش تحقيق، توصيفي تحليلي است. پس از مطالعات نظري، از طريق نرم افزارهاي زيرمجموعه سيستم اطلاعات جغرافيايي، كانون هاي جرم سرقت خودرو و لوازم آن شناسايي شده و سپس با مشاهده ميداني، عوامل و شرايط تسهيل كننده، بررسي شد تا رابطه بين آندو كشف گردد. نتيجه نشانگر آن است كه عمده كانون هاي جرم سرقت خودرو و ولازم آن در منطقه 10 و سپس 5 قرار دارد. رعايت ضعيف قلمروگرايي، نظارت اندك ساكنين بواسطه نوع طراحي نامناسب، حضور پايين افراد در فضاها بدليل فقدان برنامه ريزي، رعايت ناچيز استانداردهاي كاربري زمين و وجود ديوارها و پنجره هاي كثيف و مخروبه از عمده عوامل و شرايطي است كه در همه كانون هاي جرم خيز حاكميت داشت.

Metropolitans have a lot of concerns about security. The country statistics of crime indicates that Tehran metropolitan has the maximum statistics of crime among the metropolitans of the country because of specific spatial and geographical circumstances. One of the most common crimes is theft specially car and it’s components. An important theoretical approach interpreting formation of crime hotspots is crime prevention through environmental design (CPTED). This article is according to the obtained results from "Suggestion of Spatial – Locative Pattern for Urban Crime (Theft) Reduction. Case study; Tehran metropolis", A Ph.D thesis. This research tries to find out which environmental factors and conditions facilitate the theft of car and it’s components. The research method is descriptive analytical. After theoretical studies, the theft of car and it’s components hotspots were recognized through GIS software And then the facilitating factors and conditions were examined through observation in order to find out the relations between them. The result indicates that the most theft of car and it’s components is first in region 10 and then region 5. Paying little care to territorialism, inappropriate design, lack of presence of people in spaces because of absence of planning, paying little care to land use standards and the damaged and ruined walls and broken windows are the main factors and conditions of crime hotspots.