علوم بينايي و بينايي شناسي در هزاره سوم پيش از ميلاد كاوش شهر سوخته زابل استان سيستان و بلوچستان

Vision Sciences and Optometry in the third millennium BD Explore of Zabol Shahr-I Sokhta, in Sistan Baluchistan.

محوطه باستاني شهر سوخته در 56 كيلومتري شهرستان زابل واقع شده و بدون شك جزو شهرهاي بسيار پيشرفته زمان خود بوده است. در شهرهاي پيشرفته سواد و بهداشت اهميت خاصي دارد. با توجه به تنها لوح نوشته‌اي (لوح نوشته آغاز دوران ايلامي) كه در شهر سوخته به‌دست آمده است، مي‌توان نتيجه گرفت در آن مقطع زماني توانايي نوشتن و خواندن وجود داشته است. با اين دستاورد مي‌توان مسيله پيرچشمي را در آن زمان بررسي كرد. به طور كلي انسان در مقطعي از سن براي انجام كارهاي نزديك با مشكلي از بينايي مواجه مي‌شود. حكيم زنده نام نظامي مي‌فرمايد: پس از پنجه نباشد تندرستي بصر كندي پذيرد پاي سستي بنابراين براي اين‌كه انسان ازعهده انجام كارهاي نزديك خود برآيد يا بايد از وسايلي استفاده كند كه بينايي او را تقويت كنند (مانند عينك در دنياي امروز) ياآن كارها را انجام ندهد. در چنين شهري بعيد به نظر مي‌رسد كه افراد بالاي پنجاه سال به علت مشكلات بينايي قادر به انجام كارهاي نزديك خود نبوده‌اند، قطعاً براي حل مشكلات بينايي اقداماتي صورت گرفته است. علاوه بر بحث بينايي ازآنجايي‌كه مردم شهر باسواد بوده‌اند مي‌توان گفت مساله بهداشت نيز در اين شهر به خوبي رعايت مي‌شده و مردمان اين شهر از طول عمر خوبي بهره‌مند بوده‌اند، خصوصاً اين‌كه اعمال شگفت‌انگيزي چون جراحي جمجمه نيز در اين شهر صورت گرفته است. موضوع كشف عينك استخواني بر روي صورت جسدي از هزاره چهارم و سوم در يانيك تپه آذربايجان نشان داد كه بشر در هر مقطع زماني براي رفع اين مشكل اقداماتي را انجام داده است؛ بنابراين در شهر سوخته نير قطعاً اقداماتي انجام شده است. بحث روش‌هاي مورد استفاده در شهر سوخته براي رفع مشكلات بينايي با آقاي دكتر سجادي مسوول كشفيات باستان شناسي اين شهر مطرح گرديد و چنين نتيجه گيري شد كه از ديدگاه بينايي نيز مي‌توان به كشفيات شهرسوخته توجه داشت. در همين ارتباط، اشيايي چون خط‌كش اندازه‌گيري با دقت نيم ميليمتر، پارچه ريز بافت و چشم مصنوعي كه دركشفيات باستان شناسي در اين شهر به دست آمده است، از نظر علوم بينايي و بينايي شناسي هم بررسي شد.

Shahr-I Sokhta is among the largest protohistorical sites of the entire Iranian plateau. It is located 56 Km. south of Zibo, in the Sistan Blaluchistan province. Undoubtedly a doubt Shahr-I Sokhta is considered one of the most important urban centers in the whole of south eastern Iranian plateau during the Bronze Age. Medical science in this city was too advanced and city physician were aware of orthopedist and surgeon were able to amazing in skull surgery. On the basis of our knowledge , the earliest information about artificial eye in the ancient Near and Middle east, including Egypt, has long been believed to be represented by art-eyes and artificial eyes found mummies. The time of sarcophagus lids and statues is related to the late second half of the third millennium BC. Lids and status, dating back to the late second half of the third millennium BC. Recent archaeological excavation at Shahr-I sokhta in the Iranian province of Sistan Baluchistan, produced new evidence that cloud questing this view. Group of archaeology has been discovered many wonderful things in this city and some of them are mentioned. 1. The first animation of world 2. The worldʹs oldest known type of mosaic 3. Skull of the worldʹs oldest 4. One of the oldest puzzles in the world 5. Ruler in 1/2 mm 6. The oldest kind of coriander 9-The most complete collection of fabrics on Iran 10-Finding the world’s artificial eye