امكان سنجي راهبرد توسعه شهر( CDS) در توانمندسازي و ساماندهي سكونتگاه‌هاي غيررسمي منطقه يك كلانشهر تبريز

Feasibility of City Development Strategy in Enabling and Regularizing the Informal Settlements in Tabriz metropolis, district1

امروزه پديده اسكان غيررسمي به جز جدايي‌ناپذير شهرهاي كشور به ويژه كلان شهرها تبديل شده است كه از يك‌سو بازتاب فضايي نابرابري‌ها و بي‌عدالتي‌هاي اجتماعي و اقتصادي و توزيع امكانات و منابع در سطوح ملي، منطقه‌اي و محلي بوده و از سوي ديگر حاصل كاستي‌هاي برنامه‌ريزي شهري و مسكن، شهروندزدايي و توجه نداشتن به نيازهاي اجتماعي و اقتصادي گروه‌هاي كم‌درآمد در طرح‌هاي توسعه شهري است. در اين پژوهش به منظور تدوين استراتژي‌هاي لازم جهت توانمندسازي و ساماندهي اسكان غيررسمي شهر تبريز با پهنه‌بندي سكونتگاه‌هاي منطقه يك كلانشهر تبريز و شناسايي پهنه‌هاي فرودست، با استفاده از شاخص‌هاي اجتماعي، اقتصادي، كالبدي و زيست محيطي و بهره‌گيري از مدل تلفيقي AHP و GIS، سه پهنه به دست آمد. يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از گسست كالبدي بين پهنه فرودست با ساير نواحي شهر، تضاد و شكاف طبقاتي شديد در منطقه و پايين بودن كميت و كيفيت معيارهاي اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و كالبدي پهنه فرودست نسبت به پهنه مرفه و كل شهر است. راهبرد توسعه شهر در مقايسه با ساير رويكردها به دليل ماهيت مشاركتي و رويكرد مبتني بر اجتماعات محلي براي توانمندسازي و ساماندهي سكونتگاه‌هاي غيررسمي منطقه يك شهر تبريز مورد تاييد قرار گرفت

Nowadays, informal settlements has become a common challenge in many of cities particularly in Metropolises .On one hand, it is a spatial manifestation of social and economical inequalities and injustice at the local, regional and national levels. On the other hand it is the result of urban planning deficiency, absence of citizenship and inattention to social and economical needs of low income groups in urban development plans. In this research, in order to develop main strategies for enabling and regularizing Tabriz informal settlements by zoning the district one’s settlements of Tabriz municipality and identifying the low income and vulnerable zones, the social, economical, physical and environmental indicators have been used. Moreover, the data was analyzed by combining GIS and AHP models and three zones were reached. The research shows the socio-economical and environmental separation between vulnerable zones and others. The CDS strategy has been confirmed because of paying attention to participatory and community-based approach for enabling and regularizing informal settlements of Tabriz district one