نهال‌كاري در حوزه‌هاي آبخيز مارني با استفاده از آب‌هاي زيرقشري

A tree planting survey in the marl watershed basins considering subsurface waters

وجود مواد درشت دانه حاصل از فرسايش سطحي حوزه‌هاي آبخيز مارني در مسير آبراهه‌ها و غير قابل نفوذ بودن لايه‌هاي زيرين (طبقات مارني) موجب جريان زير قشري مي‌شود. از اين جريان مي‌توان در ايجاد پوشش گياهي با هدف تثبيت بيولوژيكي در بستر آبراهه‌ها استفاده كرد. اين روش در حوضه‌هايي كه عمليات آبخيزداري نظير سدهاي گابيوني و رسوب‌گير در بستر آبراهه‌ها صورت گرفته باشد، بسيار مفيد خواهد بود. اين مقاله كه با استفاده از نتايج طرح تحقيقاتي تهيه شده، با هدف ايجاد پوشش گياهي به‌منظور تثبيت بيولوژيكي آبراهه در روستاي سردهات در قالب طرح آماري اسپليت پلات فاكتوريل تهيه و تدوين گرديده است. در اين طرح، نسبت به كاشت نهال‌هاي بادام، سنجد و اقاقيا به‌عنوان عامل اصلي و نيز خاك طبيعي و مخلوط خاك طبيعي با كود و رس، به‌عنوان عوامل فرعي در سه تكرار در مسير آبراهه انتخاب شده است. همه ساله نسبت به تعيين شاخص‌هاي بيولوژيكي بر اساس فرم‌هاي تعيين شده نظير قطر يقه، رشد ارتفاعي و تاج پوشش گياهي اقدام شده است. نتايج حاصله حاكي از اين است كه با در نظر گرفتن روش كاشت، به‌ترتيب بادام، اقاقيا و سنجد و بدون اعمال روش كاشت سنجد، اقاقيا و بادام براي نهال‌كاري در مناطق مارني به‌منظور تثبيت بيولوژيكي آبراهه‌ها در مناطق مارني قابل توصيه هستند.

Existing coarse materials produced during surface erosion in the marl watershed basins in tributary beds and impermeable subsurface layers (marl layers) lead to produce a subsurface flow. This subsurface flow can be used in order to develop vegetation cover in order to make the biological stabilization of tributary beds. This method is very useful in the watersheds basins in which were performed the watershed practices such as Gabion dams and sediment ponds. This paper was the result of the research plan, which was considered as development of vegetation cover to biologically stabilize the tributary beds in Sardehat village areas as a split plot factorial statistical design. The three kinds of trees including: Almond, Elaeagnus, and Acacia as the main treatments, and the mixed of soil with manure and clay, and natural soil as the sub-treatments in three replications were studied in the selected area. During the performance of this study variables like stump diameter, height growth, and canopy cover were measured. Final results showed that considering the planting pattern Almond, Acacia and Elaegnus, and without considering the planting pattern Elaeagnus, Acacia, and Almond were preferred respectively in order to stabilize biologically the marl tributary beds.