گزارش شپش جونده‌ فيلوپتروس اوسِلاتوس (Mallophaga: Ischnocera) از كلاغ سياه (Carrion Crow: Corvus corone) در منطقه‌ مياندوآب، استان آذربايجان‌غربي در سال 1389

Report of chewing louse, infestation Philopterus ocellatus (Mallophaga: Ischnocera) from Black Crows (Corvus corone) in Miandoab region, West Azerbaijan province in 2010

در طول تابستان 1389، براي بررسي انگل‌هاي خارجي در مجموع 12 قطعه كلاغ سياه از منطقه مياندوآب گرفته شدند. در مجموع، 32 شپش (19 ماده و 13 نر) از روي پرهاي 7 كلاغ آلوده جمع آوري و پس از طي فرآيند آزمايشگاهي تهيه نمونه، ابعاد قسمت‌هاي مختلف بدن اندازه گيري شدند. شناسايي نمونه ها نشان داد كه تمامي شپش‌ها متعلق به گونه فيلوپتروس اوسِلاتوس هستند. به لحاظ ريخت شناسي، بدن كشيده، قهوه اي رنگ، به‌طول 3-2 ميلي متر، به‌عرض 1? ميلي متر بود. سر مثلثي شكل، به‌طول 8/0-7/0 ميلي متر و به‌عرض 4/0-3/0 ميلي متر بود. قسمت خلفي سر اتساع يافته بود. آنتن 5 بندي خيلي كوتاه با اولين قطعه بلند در عقب اندامك كونوس قرار داشت. يك حفره دهاني بزرگ داشت كه در هر طرف 4-3 جفت موي حساس جانبي خيلي برجسته وجود داشت كه تعدادي از موها در قدام و تعدادي ديگر در قسمت خلفي اندامك كونوس قرار داشتند. پاها كوتاه و به يك چنگال قوي منتهي مي شدند. جفت پاي سوم نسبتاً قوي و طويل‌تر از بقيه بود. شكم داراي 9 قطعه همراه با ابريشم هاي فراوان در هر بند و سوراخ‌هاي تنفسي خيلي مشخص بر روي صفحات پاراترگال بود. در ماده ها، اويپوزيتور و در نرها جنيتاليا با مشخصات خاص مربوط به گونه گزارش شده به‌وضوح ديده مي شدند. مطابق با نتايج بدست آمده، دامنه آلودگي از 3 تا شپش در كمترين تا 8 تا شپش در بيشترين تعداد در تغيير بود. ميزان شيوع آلودگي به شپش 33/58% مشخص شد. با توجه به فقدان مطالعه جامع و هدفمند در خصوص شپش هاي پرندگان در اين نقطه از ايران مطالعاتي وسيع از هر حيث ضروري به‌نظر مي رسد.