تعيين كيفيت علوفه اي شوران (Salsola vermicolata) و سياه شور (Suaeda fruticosa) منطقه سيستان در مراحل فنولوژيك مختلف

Determination of Salsola vermicolata and Suaeda fruticosa Forage Quality of Sistan Region at Different Phenological Stages

فنولوژِي (پديده شناسي) يكي از مباحث علم وسيع بوم شناسي است. مطالعه فنولوژي براي تنظيم برنامه هاي چراي دام، تعيين خوشخوراكي و ارزش تغذيه اي گونه هاي گياهي در مراحل مختلف حياتي در مرتعداري اهميت دارد. اين پژوهش به منظور تعيين تركيبات شيميايي و ارزش تغذيه اي گياه شوران (Salsola vermicolata) و سياه شور (Suaeda fruticosa) كه از گونه هاي شورپسند هستند، در سه مرحله فنولوژيكي (رويشي، گلدهي و بذردهي) مورد بررسي قرار گرفت. پس از جمع آوري نمونه هاي گياهي و آسياب، تركيبات شيميايي به روش استاندارد، گوارش پذيري ماده آلي و انرژي قابل متابوليسم به روش آزمايشگاهي توليد گاز تعيين شد. نتايج بيانگر تغييرات معني داري در تركيب شيميايي گياه مورد بررسي در مراحل مختلف فنولوژيكي بود (05/0P < ). با پيشرفت مرحله رشد، از مقدار پروتيين خام، گوارش پذيري ماده آلي و انرژي قابل متابوليسم كاسته و بر محتوي الياف سلولي افزوده شد (05/0P < ). بيشترين نرخ حجم گاز توليدي در 96 ساعت، گوارش پذيري ماده آلي و انرژي قابل متابوليسم مربوط به مرحله رويشي شوران بود (05/0P < ). كيفيت علوفه اي شوران در مرحله رويشي بهترين ارزش تغذيه اي را در مقايسه با مراحل ديگر شوران و مراحل مختلف فنولوژيكي گونه سياه شور داشت. نتايج بيانگر آن است كه پيشرفت مرحله رشد و در نتيجه افزايش سهم اجزاي ديواره سلولي موجب كاهش معني داري در ارزش تغذيه اي مي شود. در نتيجه توصيه مي شود اين گياه در مرحله رويشي براي تعليف دام استفاده شود كه از ارزش تغذيه اي مطلوب تري برخوردار مي باشد.

Phenology is a broad science topic of Ecology. Study of phenology for regulating of animal grazing programs and determining of palatability and nutritive value of plant species at different stages of vital in range is important. This study was carried out to determine the chemical composition and nutritive value of Salsola vermicolata and Suaeda fruticosa that are halophyte plants, in three phenological stages (vegetative, flowering and seeding) were studied. After collecting the plants and mills, chemical composition were determined by standard method, organic matter digestibility (OMD) and metabolizable energy (ME) by in vitro gas production method. Results indicated there are significant changes in chemical composition of plants in different phenological stages (P < 0.05). With advancing of growth stage, the crude protein (CP), ME and OMD contents and the rate of cell fibers was increased. The highest gas production volume in 96 hours, OMD and decreated ME had related to Salsola vermicolata in vegetative stage (P < 0.05). Forage quality of Salsola vermicolata in vegetative stage was the best nutritive value in compare with other phonological stages of Salsola vermicolata and different phonological stages of Suaeda fruticosa. Results showed that progress of growth stage and increase of cell wall fractions contents is caused significant decrease in nutritive value. So, it is recommended Salsola vermicolata can be fed for animal in vegetative stage which has more optimum nutritive value.