علم انسان كامل از ديدگاه سيدحيدر آملي

Knowledge of Perfect man from Sey Heidar Amoli’s Point of View

جا نمايه عرفان اسلامي دو مساله توحيد و موحد، يعني انسان كامل است و دربار آن به عنوان يكي از اساسي ترين اركان عرفان اسلامي، مباحث عميق و ارزشمند مرر شده است. يكي از مشخص هها بارز انسان كامل مساله علم است. مقال ه حاضر نيز درصدد پژوهش در اين مسيله است كه ماهيت و مختصا علم انسان كامل ، نزد سيدحيدر آملي چيست؟ در اين پژوهش اين نتاي به دست آمد : سيدحيدر آملي توانسته با برقرار پيوند ميان علم و معرفت شهود و با استمداد از سه گانه شريعت، طريقت و حقيقت و سه گانه علم اليقين، عين اليقين و ح قاليقين ، جامعيت، اصالت و برتر علم انسان كامل را به خوبي تبيين نمايد. بنابراين، ماهيت علم انسان كامل در نظر سيدحيدر، از سنخ كشف است و جامعيت، سريان، يقين حقاني، لدني، اريي، موهبتي و اصالي بودن از مختصا آن است. همچنين، سيدحيدر بر پايه طر وحد شخصي وجود و با بهره گير از دو مولفه اتحاد و سريان، به تبيين علم انسان كامل در دو قوس صعود و نزول پرداخته است. افزون برآن، در تفكر شيعي سيدحيدر، پيامبر اكرم )ص( و امامان معصوم )ع(، از مصاديق اتم انسان كامل هستند.

Subject matter of the Islamic Sufism is the Unity and unitary, i.e. Perfect man. There are many deep and valuable conversations about it, because it is one of the main fundamentals of Islamic Sufism. One of the clear characteristics of the perfect human is knowledge. This research wants to study the nature of knowledge from Seyyed Heidar Amoli’s Point of View. Results of the research are as follows: Seyed HeidarAmoli had shown the comprehensiveness, originality and superiority of perfect man’s knowledge via establishment relation between knowledge and the intuitive knowledge, by use of triple of Sharia, Tariqa and haqiqa and Elm-Alyaghin, Eyn-Alyaghin and Hagh-Alyaghin. Thus, he believes that nature of the knowledge of perfect man is the same as intuition and its components are: comprehensiveness, continuity, assurance, instant, inheritedness, blessing and originality. Seyed Heidar, also, has determined the knowledge of perfect man in two ascending and descanting ways based on personal unity and union. Moreover, as a Shia, he believes that Prophet Mohammad (Pbup) and Imams (a.s.) are samples of perfect man.