بررسي رنگ در ستارگان و دانش نجوم

A Study on Color of Stars and Color in Astronomy

بررسي نورها و رنگ‌ها، ابزاري مهم در راستاي شناخت كيهان و درك قوانين حاكم بر آن به‌شمار مي‌رود. هدف از اين مطالعه، مروري بر يافته‌هاي بشر در اين حوزه و دست‌آورد‌هاي علمي او در سايه‌ شناخت و تحليل نورها و رنگ‌هاي كيهاني است. بررسي اين دستاوردها نشان مي‌دهد واكنش‌ها و فعل و ‌انفعالات هسته‌اي در قلب ستارگان و به‌تبع آن دماي آنها، موثرترين عامل در رنگ‌ ستارگان به‌شمار مي‌رود، قدر ستاره، به‌عنوان معيار اصلي سنجش تابندگي آن، وابستگي مستقيم به اين دما دارد. از سوي ديگر عواملي هم‌چون فاصله‌ ستاره تا زمين و وسعت سطح منتشركننده‌ نور بر ارزيابي ما از درخشندگي ستارگان تاثيرگذارند. هم‌چنين به‌طور عكس، به‌منظور اندازه‌گيري دماي ستارگان، علاوه‌ بر روش‌هاي طيف‌سنجي مي‌توان از ويژگي‌هاي رنگي آنها كمك گرفت. نمار رنگ ستاره كه به‌صورت اختلاف قدر ستاره در دو محدوده‌ مشخص از طيف نور (در محدوده‌ نور مريي و اطراف آن) تعريف مي‌شود و هم‌چنين نمودارهاي رنگ-رنگ و قدر-رنگ، ستاره‌شناسان را در راستاي شناخت بيشتر ماهيت و ويژگي‌هاي ستارگان از جمله دماي آنها ياري مي‌كند. نور در مسيرش به‌سمت زمين دست‌خوش تغييراتي خواهد شد كه رنگ ستارگان را تحت تاثير قرار مي‌دهد. سرخ‌شوندگي ميان‌ستاره‌اي، انتقال سرخ و انتقال سرخ گرانشي از جمله تغييراتِ مهم نور در طول مسير به‌شمار مي‌روند كه تحليل آن‌ها اطلاعات ارزشمندي را در اختيار اخترفيزيك‌دانان قرار مي‌دهد. ستارگان تنها اجرام اين دنياي پهناور نيستند، بخش اعظم كيهان را جرمي ناديدني به‌نام ماده‌ تاريك شكل مي‌دهد كه چيستي آن هنوز بر دانشمندان مشخص نيست. رنگ سيارات به‌عنوان اجرام منعكس‌كننده‌ نور، تابعي از ضريب بازتاب، ماهيت و جو آنهاست. تحليل ويژگي‌هاي رنگي سيارات زمينه‌ساز شناخت بيشتر مواد سازنده و ماهيت آنها به‌حساب مي‌آيد.

Study of lights and colors is being considered as an important tool to know more about universe and the rules governing it. The aim of the present study is to review the human findings in this area and the scientific achievements of understanding and analysis of cosmos lights. The survey results show that nuclear reactions in the heart of stars as well as their resulting temperature are the most influential factors on the color of stars. So, the star magnitude, as the main indicator for star luminosity evaluation, is directly dependent to this temperature. On the other hand, factors such as the distance between Earth and the star and the light emitting surface area both affect our assessment of the star brightness. On the contrary, star temperature measurement could be implemented by using color characteristics of stars in addition to well-known spectroscopy methods. Star color index, defined as difference between star magnitude in two definite limits of light spectrum (in visible area and its nearby) and also color-color and color-magnitude diagrams can help astronomers to find out more regarding to star specifications like star temperature. The light is changed in its path toward earth, which affects the color of star. Inter stellar reddening, red shift and gravitational red shift are some of the most important changes of stars, and their analysis provides valuable information to the astrophysicists. Stars are not the only mass in this wide universe; the major part of the universe is contained of an invisible mass called dark matter which its essence is still unknown to scientists. Color of planets, considering planet as a light reflector mass, is a function of surface of planet, albedo and its characteristics and atmosphere. Analysis of color specification of planets leads to better understanding of planets, containing their structure and nature.