عوامل روان‌شناسي موثر بر شدت بيماري عروق كرونر قلب: نقش ميانجي‌گر رفتار‌هاي ناسالم

Psychological factors which affect coronary heart disease severity Mediating role of unhealthy behaviors

چكيده هدف: هدف پژوهش تعيين نقش عوامل روان‌شناسي در بيماري عروق كرونر قلب با ميانجي-گري رفتارهاي ناسالم بود. روش: روش پژوهش توصيفي از نوع همبستگي و جامعه آماري بيماران دچار عروق كرونر قلب مركز قلب تهران و بيمارستان فجر تهران به تعداد 15000 نفر بود، كه از ميان آن ها 343 نفر به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شد. ابزار پژوهش مقياس افسردگي، اضطراب، استرس لاويبوند و لاويبوند 1995، مقياس چند وجهي حمايت ادراك شده زيمت، داهلم، زيمت و فارلي (1988)، ابراز خشم صفت- حالت-2 اِسپيلبرگر (1999)، پرخاشگري باس و پري 1992، تيپ شخصيتي D دنولت (2005) بود. رفتارهاي ناسالم با استفاده از پرسشنامه تناوب غذايي برگرفته شده از مطالعه ابراهيمي ممقاني، بهروزي فرد مقدم و اصغري جعفر آبادي (2013) و تعداد مصرف سيگار در طي روز ارزيابي شد. شدت بيماري عروق كرونر قلب نيز توسط آنژيوگرافي عروق كرونر اندازه گيري و داده ها با استفاده از روش الگويابي معادلات ساختاري تحليل شد. يافته ها: نتايج نشان داد رفتارهاي ناسالم رابطه بين عوامل روان‌شناسي و بيماري عروق كرونر قلب را ميانجي گري مي‌كند. نتيجه گيري: عوامل روان‌شناسي بر شدت بيماري عروق كرونر قلب اثر دارند و بخشي از تاثير آن ها از طريق رفتارهاي ناسالم اعمال مي شود. از اين‌رو لازم است به عوامل روان‌شناسي و رفتارهاي ناسالم در بيماري عروق كرونر قلب در برنامه هاي درماني توجه شود.

Abstract Aim: Aim of research was to determine role psychological factors play in coronary heart disease severity, investigating the mediating role of unhealthy behaviors. Method: Method was descriptive correlational. Statistical population of study included patients with coronary heart disease referred to the Tehran Heart Center and Fajr Hospital in Tehran (N= 15000). 343 patients were selected by convenience sampling. Research tools were the depression, anxiety and stress scale, DASS by Lovibond & Lovibond, 1995, the multidimensional scale of perceived social support by Zimet, Dahlen, Zimet, & Farly (1988), state-trait anger expression inventory-2 by Spielberger (1999), the aggression questionnaire Buss & Perry, 1992 and the Type D Scale Denollet (2005). Unhealthy behaviors were assessed using the food frequency questionnaire and the number of cigarettes smoked by the patient per day. Structural equation modeling was used to analyze the data. Results: Results showed that unhealthy behaviors mediate the relationship between psychological factors and coronary heart disease severity. Conclusion: Psychological factors have an effect on the severity of coronary heart disease and part of this effect is related to unhealthy behaviors. Therefore, it is recommended that psychological factors and unhealthy behaviors in coronary heart disease should be considered in treatment programs.