روش «دكتر احمديه» در شرح حال گيري از بيماران

Method of Dr. Ahmadiyeh in history taking from patients

شرح حال بيماران، يكي از پايه‌هاي اصلي تشخيص و درمان بيماران است و يكي از راه‌هاي پزشكان در تمامي طول تاريخ براي رسيدن به تشخيص صحيح بيماري بوده است. اهميت اين موضوع به حدي است كه از دير باز جز اولين آموزه‌هاي حكما و طبيبان به دانشجويان علم طب بوده و امروزه هم چگونگي ارتباط با بيماران و اخذ شرح حال، يكي از اولويت‌هاي مهم آموزشي است كه براي بهتر شدن آن، روش‌هاي گوناگوني تهيه و به كار گرفته شده است. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه كتابخانه‌اي است كه با جستجوي منابع كتابخانه‌اي و الكترونيكي انجام شده است. جستجوي كتابخانه‌اي شامل بررسي كتاب‌هاي تاريخ طب در ايران پيش از اسلام و پس از اسلام و مجموعه كتاب‌هاي راز درمان بوده است. كلمات كليدي جستجو شده عبارتند از:Medical Education, Iranian Traditional Medicine, Dr. Ahmadiyeh, History, Medical History و دكتر عبدالله احمديه، تاريخچه بيماران، آموزش پزشكي و شرح حال. يافته‌ها: در گذر زمان روش‌هاي مختلفي براي اخذ شرح حال دقيق از بيماران و ثبت مراحل درماني آن‌ها ابداع شده است كه از روش‌هاي پرسشنامه‌اي كاغذي گرفته تا نرم افزارهاي رايانه‌اي را شامل مي‌شود. يكي از اين راهكارها مكتوب كردن تاريخچه بيماري و روند درماني به دست شخص بيمار يا بستگانش بوده كه توسط برخي از پزشكان به اجرا در آمده است. از پزشكاني كه اين روش را بارها به كار برده اند، «دكتر عبدالله احمديه» است. وي از دانش آموختگان دارالفنون است كه با ثبت شرح حال‌ها و درمان‌هاي مورد استفاده براي بيمارانش زمينه مناسبي فراهم كرد تا راهگشاي دانشجويان و احياي طب سنتي باشد. در اين پژوهش ضمن بررسي اهميت شرح حال، روش مورد استفاده توسط دكتر احمديه نيز مورد بررسي قرار گيرد. نتايج: دكتر احمديه در حالي كه با اصول جديد شرح حال گيري از بيماران آشنايي داشته از آنان مي‌خواسته است كه شرايط خود را در دفترچه‌اي يادداشت كرده، به مطب بياورند. وي علاوه بر گرفتن شرح حال شفاهي از بيماران، دفترچه‌هاي شرح حال آنان را هم به دقت مطالعه مي‌كرده است. اين شيوه ارتباطي باعث شده بود كه بيماران در بيان بسياري از مسايل راحت‌تر باشند. علاوه بر آن هم بيمار و هم پزشك مي‌تواند سير درماني بيمار خود را در مراجعات بعدي به خوبي پيگيري كنند ضمن آن كه به علت استرس حضور در مطب، مشكلات خود را فراموش نكرده و آن‌ها را به طرز صحيحي براي پزشك معالج بيان مي‌كند.

History of patients is one of the most important fundamentals of diagnosis and treatment which has been used since ancient periods. Due to its importance, it has become the first lesson of medical students. Recently, history taking and communication with patients has become the first priority of medical education and many methods have been offered to improve them. In this library study, printed and electronic library resources were searched. Printed books consisted of “Raz-e- Darman” and “Tarikh-e- Teb pish az Islam va pas az Islam”. We also searched online journals and books using the following Keywords in English and Persian: Medical Education, Iranian Traditional Medicine, Dr. Ahmadiyeh, and Medical History. Over time, several methods of medical history taking have been offered ranging from paper questionnaires to computer softwares. Daily record of events is one of the methods of medical history taking which was used by some physicians such as Dr. Ahmadyeh. He was one of the talented graduate students of “Dar-ol- Fonon” and encouraged his patients to prepare documents about their problems by writing in notebooks and delivering it to his office. After that, he collected their medical history and his treatment approaches to open new horizons to medical students and traditional medicine. In this paper, we made an attempt to demonstrate the importance of medical history taking and the novel method of Dr. Ahmadyeh. Although Dr. Ahmadyeh was familiar with new methods of medical history taking but he encouraged the patients to write their problems in a notebook and bring it to his office. This method made an opportunity for patients to tell their problems clearly without any shame, stress and forgetfulness. This notebook was used as a complementary to oral history taking In addition, both the patient and the doctor can follow the course of treatment for upcoming events.