سهم بازار حسابرسي و اظهار نظر حسابرس: شواهدي از بخش خصوصي حسابرسي

Audit market share and auditorʹʹs opinion: evidence from Iranian audit private sector

هدف اين پژوهش شناسايي تاثيرپذيري اظهار نظر حسابرس از رقابت در بخش خصوصي حسابرسي مي باشد. در اين راستا، اين تحقيق تاثير "سهم بازار" موسسات حسابرسي بخش خصوصي را بر اظهارنظر آنها بررسي مي نمايد. دوره زماني پژوهش متشكل از يك دوره 7 ساله از سال 1384 الي 1390 مي باشد. تعداد شركتهاي نمونه پژوهش نيز شامل 72 شركت از شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است كه توسط 47 موسسه خصوصي حسابرسي عضو جامعه حسابداران رسمي ايران حسابرسي شده اند. روش پژوهش از نوع علّي است. آزمون فرضيه‌ها نيز بر اساس روش رگرسيون چند متغيره انجام شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد هر چه سهم بازار موسسات حسابرسي بخش خصوصي افزايش مي يابد، تعداد بندهاي حسابرسي قبل از بند اظهارنظر ، كاهش مي‌يابد. هم چنين متغيرهايي چون مالكيت حقيقي، تعداد بندهاي حسابرسي سال قبل، زيان انباشته و حق‌الزحمه حسابرسي از جمله متغيرهاي تاثير گذار بر اظهارنظر حسابرس مي باشند.

This study aimed to identify the impact of competition in audit private sector on auditorʹs opinion. Therefore, this study examines the effect of "market share" of the private audit firms on their audit opinion. Research period is from 2005 to 2012 and research sample consists of 72 firms that are listed at Tehran Stock Exchange. These firms were audited by 47 audit firms that are member of the Iranian Certified Public Accountants. The research methodology is correlation. Hypothesis was tested by multiple regression method. The results indicate that the more market share of private sector audit firms, the less number of clauses before the opinion paragraph. Furthermore, factors such as individual ownership, paragraphs in last year audit report, accumulated deficit and audit fee have effects on auditor opinion.