ارزيابي تحمل ارقام چغندر قند( Beta vulgaris L.) به دماهاي انجماد تحت شرايط كنترل شده

Evaluation of Sugar beet (Beta vulgaris L.) To Freezing Tolerance Under Controlled Conditions

به منظور ارزیابی تحمل ارقام چغندر قند به دماهای انجماد، تحقیقی در دانشكده كشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد با استفاده از آزمایش فاكتوریل در قالب طرح كاملا تصادفی با سه تكرار در سال 1388 انجام شد و طی آن هفت رقم Suprema , Jolge, Monotunno , Giada , PP8 , SBSI1 , Palma در معرض 10 تیمار دمایی (0، 2-، 4-، 6-، 8-، 10-، 12-، 14-، 16- و 18- درجه سانتی گراد) قرار گرفتند. گیاهان تا مرحله 4-5 برگی در شرایط طبیعی نگهداری شده و پس از آن به فریزر ترموگرادیان منتقل شدند. تعداد، سطح و وزن خشك برگ، درصد بقاء، درجه حرارت كشنده 50 درصد گیاهان بر اساس بقاء(LT50su) و نیز دمای كاهنده 50 درصد وزن خشك (RDMT50) سه هفته بعد از اعمال تیمارهای دمایی تعیین شدند. نتایج نشان داد كه كاهش دما، سبب كاهش معنی‌دار تعداد، سطح و نیز وزن خشك برگ در گستره دمایی صفر تا C̊ 8- و C̊ 10- تا C̊ 18-شد. مقادیر LT50su و RDMT50 در ارقام مورد بررسی متفاوت بود و رقم Monotunno با LT50su برابر C̊ 9/16- متحمل‌ترین و ارقام PP8 و SBSI1 با LT50su برابر C̊ 2/15- حساسترین ارقام نسبت به دماهای یخ‌ زدگی بودند. در تمام ارقام مورد بررسی كاهش دما به كمتر از C̊ 14- سبب كاهش درصد بقاء شد. با وجود این در دمای˚C16- ارقام PP8و SBSI1 بطور كامل از بین رفتند، در حالی كه برخی ارقام مانند Suprema و Monotunno درصد بقاء بالایی در دمای مذكور داشتند، ولی كاهش دما به ˚C18- سبب مرگ تمامی آنها شد. همبستگی خوبی بین RDMT50 و LT50su و همچنین بین LT50su و درصد بقا (**99/0 = r) وجود داشت.

To evaluate the freezing tolerance in sugar beet (Beta vulgaris L.), seven cultivars (Suprema, Jolge, Monotunno, Giada, PP8, SBSI1, Palma) were exposed to the 10 temperatures (0, -2, -4, -6, -8, -10, -12, -14, -16 and -18˚C) .The study carried out as a factorial arrangement of treatments based on randomized completely design with three replications at College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad in 2009. Plants were kept until 4-5 leaf stage in natural environment at early autumn, then transferred to the thermogradient freezer. No. of leaf, leaf area, leaf dry weight, survival percentage, lethal temperature 50 according to the survival percentage (LT50su) and reduced dry matter temperature 50 (RDMT50) were determined after 21 days (end of recovery duration). Results showed that by reduction of temperature No. of leaf, leaf area and its dry weight significantly decreased. Amounts of LT50su between the cultivars were significantly different. Monotunno with LT50su -16.9˚C was more cold hardly than others and PP8 and SBSI1 with LT50su -15.2˚C were susceptible to the freezing temperatures. Decreasing temperature below -14˚C reduced survival percentage in all cultivars. PP8 and SBSI1 cultivars perished completely at -16˚C while others like Suprema and Monotunno had high survival percentage, but all of them killed at -18˚C.Correlation between RDMT50 and LT50su was high but not significant. However there was a strong and significant correlation (r = 0.99**) between LT50su and survival percentage.