بررسي تاثير شدت چرا بر برخي مشخصه هاي فيزيكوشيميايي خاك و پوشش گياهي در حوزه آبخيز واز، استان مازندران

Grazing Pressure Effect on Soil Physical and Chemical Characteristics and Vegetation Cover in Vaz Watershed, Mazandaran Province

پوشش گياهي مراتع نقش موثري در حفاظت خاك و نگهداري آب دارند. چراي مناسب دام باعث حفظ گونه هاي مرغوب مرتعي و خوشخوارك در تركيب گياهي و همچنين دوام توليد در اكوسيستم مرتعي مي گردد. به منظور بررسي اثرات شدت چرا روي برخي مشخصه هاي فيزيكوشيميايي خاك و پوشش گياهي، بخش مرتعي حوزه آبخيز و از استان مازندران انتخاب و بعد از بازديد صحرايي، سه منطقه با شدت چرايي متفاوت (قرق، چراي متوسط و چراي سنگين) مشخص گرديد. در مطالعه پوشش گياهي، تيپ بندي مراتع، شناسايي فلور منطقه و نمونه گيري از تيپ ها از طريق پلات گذاري به تعداد 30 پلات در واحد سطح انجام گرديد. در آزمايش نفوذپذيري آب در خاك با استفاده از روش دبل رينگ با دستگاه نفوذسنج و براساس معادله كاستياكوف نفوذ تجمعي، نفوذ لحظه اي، ميانگين نفوذ، سرعت و زمان نفوذ نهايي محاسبه و نمونه گيري از خاك نيز جهت اندازه گيري فاكتورهاي جرم مخصوص ظاهري، اسيديته، شوري، ماده آلي، نيتروژن، فسفر، كلسيم و پتاسيم خاك صورت پذيرفت. سپس تجزيه و تحليل داده هاي نفوذپذيري در مناطق سه گانه با هم مقايسه و نتايج نشان داد كه ميزان آن در منطقه قرق بيشترين، در منطقه بحراني كمترين و در منطقه كليدي داراي حد بينابين بوده است. در بررسي فاكتورهاي خاك نيز مشخص گرديد كه اثر متقابل تيمار و سال فقط بر وزن مخصوص ظاهري خاك (در سطح يك درصد) و كلسيم و فسفر (در سطح 5 درصد) تاثير معني داري داشته است.

Vegetation cover of Rangelands with have effective role in water reserve and soil conservation. Grazing by domesticated animals in rangelands protect desirable and palatable species and sustainable production in rangeland ecosystem. In order to investigation grazing effects on soil infiltrations and physical-chemical properties an experiment was conducted at three regions, consisted of reference, key and critical areas for this reason, rangelands part of Vaz watershed in Mazandaran province Iran. After field survey, three areas with different grazing intensity were determined and after study of vegetation cover, the experiment of water infiltration in soil carried out using of double ring method with suitable replications and then sampling of soil was done for measurement of some physical and chemical characteristics. For infiltration an infiltration apparatus based on kastiakov equation were used to determinacy cumulative infiltration and temporal mean, rate and time of final infiltrations. Finally, Results of three areas were compared together. Results of ANOVA showed that the amount of the mentioned traits were highest, lowest and intermediate at closed, critical and key areas, respectively. Results of soil factors also indicated that interaction effect between treatment and year had significant effect on bulk density (p? 0.01) and Ca and P (p? 0.05).