بررسي اعتبار معجزه گاه هاي منسوب به امام علي عليه السلام در عراق

The Authenticity of the Accounts about the Places Associated with the Miracles of Imam Ali (pbuh) in Iraq

در برخي منابع تاريخي و روايي شيعه، معجزه هاي متعددي به امام علي عليه السلام نسبت داده شده است. اعتقاد به وقوع اين معجزات در مكان هايي خاص، موجب شده تا بعدها در اين مكان ها زيارتگاه هايي ايجاد شود كه در اين نوشتار، از آنها با عنوان «معجزه گاه هاي امام علي عليه السلام» ياد شده است. در كشور عراق، شماري از اين دست زيارتگاه ها وجود دارد كه مهم ترين آنها عبارت است از: «مشهد الشمس» در حلّه، «زيارتگاه جمجمه» در بابِل، «مسجد براثا» در بغداد، و «قطّاره» امام علي عليه السلام نزديك كربلا. در اين مقاله، ضمن معرفي مختصر هريك از اين چهار معجزه گاه، تلاش شده است تا با تحليل و مقايسه اقوال و روايات نقل شده در منابع روايي متقدّم شيعه در باب معجزات امام علي عليه السلام و محل وقوع آنها، ميزانِ اعتبار اين معجزه گاه ها و انطباق آنها با اين روايات بررسي شود. نتايج اين بررسي نشان مي دهد كه در اين منابع، تناقضات و اختلافات شديدي در محل وقوع معجزاتي كه مبناي شكل گيري اين زيارتگاه ها بوده است، وجود دارد، به گونه اي كه غالباً انطباق موقعيت جغرافيايي آنها را با اقوال و روايات موجود، با مشكل مواجه مي سازد.

Some historical sources and narration sources of the Shi’a attribute many miracles to Imam Ali (pbuh). The belief in the occurrence of such miracles led to building shrines in the places associated with them to which this paper refers as the places associated with the Miracle of Imam Ali. In Iraq, there are a number of shrines, the most important of which are, ‘’Mashhad-al-Shams’’ in Hilleh, ‘’Jomjomeh Shrine’’ in Babil, Buratha Mosque in Bagdad, and ‘’Qattarah’’ of Imam Ali near Karbala. Introducing a brief account of each of these four places, and analyzing and contrasting the narrated traditions in ancient Shiite narration sources on the Miracles of Imam Ali (pbuh), the paper tries to investigate the degree of the authenticity of these places and see whether or not these narrations apply to them. The results of this investigation show that there are many contradictions and differences concerning the place in which these miracles occurred, and which contributed to setting up these shrines, so that the geographical location of these places can hardly correspond to the existing narrations.