بررسي برخي شاخص هاي آنتي اكسيداني، پراكسيداسيون چربي كبد و تغييرات بيوشيميايي سرم خون ماهي بياح (Liza persicus) در سواحل شمالي خليج فارس (مطالعه موردي: استان بوشهر)

تركيبات زنوبايوتيك قادرند در ماهيان تغييرات فيزيولوژيكي نظير تغيير در تعادل آنزيم هاي بدن و پراكسيداسيون چربي كبد ايجاد كنند لذا، مطالعه حاضر با هدف بررسي برخي نشانگرهاي زيستي مرتبط با آلاينده ها نظير سطوح آنزيم هاي ترانس آميناز خون، گلوتاتيون اس ترانسفراز و گلوتاتيون رداكتاز كبدي، همچنين پراكسيداسيون چربي كبد ماهي بياح (Liza persicus) در سواحل استان بوشهر به منظور بررسي امكان استفاده از اين نشانگرها در پايش آثار آلاينده ها به ويژه آلاينده هاي نفتي در سواحل خليج فارس انجام شد. براي اين منظور هفت ايستگاه مختلف، به نام هاي بنود (ايستگاه كمتر آلوده به منزله ايستگاه كنترل)، هاله (پارك ملي نايبند)، نخل تقي (نزديكي به مجتمع هاي پتروشيمي و صنايع نفتي)، كنگان (پايين دست مجتمع هاي پتروشيمي) و سه ايستگاه در بوشهر (جفره، صلح آباد و شغاب به علت نزديكي به آلاينده هاي شهري و سوخت هاي فسيلي) انتخاب شد. ماهيان Liza persicus با ميانگين وزني 79/11±53/44 گرم و ميانگين طولي 51/1±21/16 سانتي متر از اين ايستگاه ها صيد شدند. تركيبات هيدروكربن هاي آروماتيك حلقوي در رسوبات هر ايستگاه به منظور تعيين سطوح آلاينده ها با استفاده از كروماتوگرافي گازي و طيف سنجي جرمي سنجش شدند. نشانگرهاي تحت بررسي با استفاده از روش هاي بيوشيميايي و اسپكتروفتومتري اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه سطوح آنزيم آسپارتات ترانس آميناز سرم خون و پراكسيداسيون چربي كبد در ايستگاه نخل تقي افزايش معني داري نسبت به ايستگاه بنود دارد، در حالي كه در سطوح آنزيم آلانين ترانسفراز خون بين ايستگاه كنترل با ساير ايستگاه ها تفاوتي مشاهده نشد. ميزان فعاليت آنزيم گلوتاتيون اس ترانسفراز كبدي در ايستگاه كنترل با ايستگاه هاي هاله، نخل تقي صلح آباد و شغاب و سطوح آنزيم گلوتاتيون رداكتاز كبدي بين ايستگاه كنترل با ايستگاه جفره تفاوت معني داري داشت. در مطالعه حاضر ايستگاه كنترل در مقايسه با ايستگاه هاي آلوده تفاوت معني داري با سطوح آنزيم هاي آسپارتات ترانس آميناز، گلوتاتيون اس ترانسفراز و پراكسيداسيون چربي داشت كه نشان دهنده امكان استفاده از اين نشانگرها به منزله نشانگرهاي مرتبط با آلاينده ها به ويژه آلاينده هاي نفتي، براي بررسي تاثيرات اين آلاينده ها در سواحل خليج فارس است.