انتخاب بهترين فرمول تجربي براي برآورد زمان تمركز در حوزه هاي آبخيز شهري (مطالعه موردي: شهر ماهدشت)

اتخاذ روش هاي صحيح در مديريت آبخيزهاي شهري براي كاهش خطرها امري انكارناپذير و ضروري است. لازمه اين امرْ برآورد ميزان رواناب با درجه اطمينان بالاست. يكي از عواملي كه بدون شك، تاثير زيادي در دبي اوج و حجم رواناب دارد زمان تمركز است. هدف از اين تحقيق انتخاب بهترين روش از ميان فرمول هاي تجربي برآورد زمان تمركز است. براي تعيين زمان تمركز واقعي از روش صحرايي مبتني بر اندازه گيري زمان پيمايش آب با استفاده از جسم شناور استفاده شد. به منظور انتخاب بهترين فرمول تجربي از معيارهاي آماري ـ شامل درصد خطاي نسبي (RE)، ميانگين مربعات خطا (RMSE)، ميانگين درصد خطاي نسبي (RME)، ناش ساتكليف (NS)، و ضريب تبيين (R2) ـ استفاده شد. سپس، درصد اختلاف مقادير به دست آمده از فرمول هاي تجربي با مقادير واقعي اندازه گيري شده مقايسه شد. در اين مطالعه، بر اساس نتايجِ مقايسه درصد خطاي نسبي در هر بازه، فرمول هاي تجربي كاليفرنيا، چاو، كارتر، و فدرال به تربيب با درصد خطاي 7/2، 9/2، 4/4، و 7/4 براي بازه ۲، رابطه كرباي- هات وي با درصد خطاي 1 براي بازه ۳، رابطه ونتورا با درصد خطاي 5/8 براي بازه ۹، و، در نهايت، رابطه هيدروگراف استدلالي با درصد خطاي 8/4 براي بازه ۱۰ بهترين برآورد را داشته اند. در نتيجه، پيشنهاد مي شود در مناطقي كه خصوصياتي نظير اين بازه ها دارند، با توجه به اطلاعات موجود، از رابطه اي استفاده شود كه كمترين درصد خطا را دارد. در نهايت، مشخص شد فقط روش هيدروگراف استدلالي براي كل حوضه كمترين خطا را دارد و جواب مناسبي ارائه داده است.