صلاحيت مجلس شوراي اسلامي در تاسيس شوراهاي عالي اجرايي «استقلال قوا يا تحديد صلاحيت‌هاي قوه مجريه»

انگليسي

وجود شوراهاي عالي اجرايي متعدد در نظام حقوقي ايران و استقلال نسبي آن‌ها از ساختار قوه مجريه، ابهاماتي را در خصوص جايگاه و صلاحيت‌هاي اين دسته از شوراها مطرح كرده است، به‌نحوي‌كه اقدام پارلمان در تاسيس شوراهاي عالي اجرايي مي‌تواند به تحديد صلاحيت‌هاي يك قوه و توسعه اختيارات قوه ديگر منجر شود. بر همين اساس، در مواردي كه پارلمان شوراهاي عالي در ساختار قوه مجريه تاسيس كرده است از يك‌سو مباحثي تحت عنوان تداخل وظايف و صلاحيت‌ها ميان قواي مقننه و مجريه مطرح مي‌شود و از سوي ديگر، ساختاري جديد در چرخه قدرت سياسي- اداري كشور شكل گرفته است كه ابزاري موثر براي پاسخگويي آن‌ها پيش‌بيني نشده است. در فصل پنجم قانون اساسي به «قواي ناشي از حق حاكميت مردم» تصريح شده است و اِعمال حق حاكميت، صرفاً از طريق قواي سه‌گانه - بدون توجه به برتري يا‌ ويژگي منحصربه‌فرد قوه ديگر- مورد تاكيد قرار گرفته است و بر همين اساس، دخالت هريك از قوا در حوزه صلاحيت قوه ديگر به «اصل حق حاكميت مردم و قواي ناشي از آن» خدشه وارد خواهد كرد؛ ضمن اينكه «اصل عدم صلاحيت» در حقوق عمومي به هيچ قوه‌اي اجازه نمي‌دهد تا نسبت به توسعه اختيارات خود، بدون تصريح قانون اساسي اقدام كند. بنابراين هرگونه تغيير در نحوه توزيع قدرت سياسي از سوي هريك از قوا در تعارض با اراده مردم است و به‌منزله نقض حق حاكميت ملت تلقي مي‌ شود.

The existence of numerous supreme councils in the Iranian legal system and their practical independence from the executive has raised ambiguities in the status and authority of these councils. So, studying them is important in constitutional and administrative law. Because the strict separation between the executive and legislative affairs has not been done in our legal system, establishment of the supreme councils by parliament can limit the authority of executive branch and increase the power of parliament. The supreme councils which established by parliament within the executive, cause an imbalance of powers between the legislative and executive. Any interference by each of the powers within the others may be considered as an undemocratic method. The principle of "Incompetence" in public law does not allow any power to increase its competence without any stipulation in the constitution, otherwise any unauthorized power development considered as a violation of people’s sovereignty. Regardless of the lack of strict separation between legislative and executive powers in the legal system, there are some supreme councils with the higher authorities but are not considered as a part of executive power. The supreme councils have features such as legal position, regulatory or policy actions, using some powers of ministers, dominance of appointed members on ministers and lack of effective supervision on their activities. In this situation, there is no supervision of the executive and legislative powers on the supreme councilsʹ activities. Keywords: Constitution, Supreme Council, Independence of Powers, Supervision.